78 — KIỀU NẶNG TÌNH KIM-TRỌNG DẶN EM THAY LỜI
TIỂU DẪN. — Thúy-Kiều sau khi đã gắn bó với Kim-Trọng rồi, sẩy gặp gia-biến: cha nàng là Vương-ông bị vu oan phải bắt giam. Muốn cứu cha tất phải có tiền mà trong nhà khánh-kiệt, nàng mới quyết chí bán mình để chuộc tội cho cha. Đoạn này là chỗ nàng sắp từ biệt nhà để đi theo Mã-giám-Sinh là người đã mua mình, nhớ đến lời ước cũ với tình-nhân không thể đành lòng, mới dặn em thay mình mà lấy Kim-Trọng.
Một mình nàng ngọn đèn khuya,
Áo đầm giọt lệ, tóc xe mái sầu.
« Phận rầu, rầu vậy cũng rầu,
« Xót lòng đeo-đẳng, bấy lâu một lời!
« Công trình kể biết mấy mươi!
« Vì ta khăng-khít cho người dở-dang!
« Thề hoa chưa ráo chén vàng,
« Lỗi thề thôi đã phũ-phàng với hoa!
« Trời Liêu 1 non nước bao xa!
« Nghĩ đâu rẽ cửa, chia nhà từ tôi!
« Biết bao duyên nợ thề bồi!
« Kiếp này thôi thế thì thôi còn gì?
« Tái sinh chưa dứt hương thề,
« Làm thân trâu ngựa đền nghì trúc mai 2!
« Nợ tình chưa trả cho ai,
« Khối tình 3 mang xuống tuyền-đài chưa tan! »
Niềm riêng, riêng những bàn-hoàn,
Dầu chong 4 trắng đĩa, lệ tràn thấm khăn.
Thúy-Vân chợt tỉnh giấc xuân,
Dưới đèn ghé đến ân-cần hỏi-han:
« Cơ trời dâu bể đa đoan,
« Một nhà để chị riêng oan một mình!
« Cớ gì ngồi nhẫn tàn canh,
« Nỗi riêng còn mắc mối tình chi đây? »
Rằng: « Lòng đương thổn-thức đầy,
« Tơ duyên còn vướng mối này chưa xong.
« Hở môi ra cũng thẹn thùng,
