— « Bụi Hồ 7 quét sạch sành sanh,
« Ơn trên sau nữa nghĩa mình giả[1] xuôi.
« Hẳn dù nhầm nhỡ[2] lứa đôi,
« Trót thề để chút đền bồi cũng xong.
« Họa khi trời cũng chiều lòng,
Một chuông vàng 8 một chỉ hồng 9 cũng hay!
« Bọc da 10 dù đến thân này,
« Cũng đành tỏ chút tình ngay với người.
« Kiếp này đã dở dang rồi,
« Ra chi mà có tiếc đời làm chi!
« Thôi thì thôi có nghĩ gì,
« Thiệt mình mà giả[1] được nghì cũng nên ».
CHÚ THÍCH. — 1. Là tấm lòng, tâm sự mình. — 2. Là sống chết. — 3. Là cửa nhà họ Lưu; đây Lương-Sinh nói đến việc cha mẹ ép phải lấy con gái Lưu Tể-tướng. — 4. Là « đình Vọng-ba » (đình ngồi xem sóng) là nơi Lương-Sinh và Dao-Tiên thề nguyền cùng nhau; đây Lương-Sinh nói việc sang tìm nàng ở chốn cũ. — 5. Đường chim: xuất điển ở câu thơ ông Đỗ-Phủ: « Quan tái cực thiên duy điểu đạo » (cửa ải ngất trời, chỉ có đường chim đi được). — 6. Là thuyền (ghe) gỗ bách; đây ví thân phận lênh-đênh như chiếc thuyền ở giữa bể. — 7. Là giặc rợ Hồ. — 8. Dịch nghĩa chữ Kim-chung; chỉ sự làm quan. — 9. Dịch nghĩa chữ xích thằng: nói về việc hôn-nhân. —10. Là chết ở chiến trường lấy da bọc thây.
88 — NGỌC-KHANH THỦ TIẾT
TIỂU DẪN. — Lương-Sinh đi đánh giặc, tin đồn về rằng chết. Ngọc-Khanh mới để tang giữ tiết, nhất định khước các người xui dỗ mối lái.
Ngọc-Khanh xiết nỗi ngại-ngùng,
Đổi mầu xiêm trắng, kém thưng cơm vàng.
Xót vì chúng cũng khuyên nàng:
« Dây đàn đứt nối 1 là thường nghĩ sao ».
Thấy lời canh yến lao-sao,
Càng chan giọt thắm, càng bào lòng son.
Rằng: « Cương-thường 2 nặng núi non,
« Hãy còn trời đất hãy còn di-luân 3.
