Trang:Tục ngữ, cổ ngữ, gia ngôn.djvu/37

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này cần phải được hiệu đính.
— 35 —
  1. Hạc lập kê quần.
    Hạc đứng giữa bầy gà, nghĩa là xuất chúng, lại có nghĩa là quân tử tiểu nhơn không phân biệt.
  2. Hào ly chi sai, thiên lý chi mậu.
    Nghĩa là sai một ly một mảy, thì lỗi lầm tới ngàn dặm.
  3. Hậu dược thành công.
    Thuốc sau nên công, không phân biệt thầy hay dở ; hễ uống thuốc thầy sau hết mà lành bịnh, thì nói thầy ấy là hay.
  4. Hậu sanh khả úy.
    Nghĩa là chẳng nên khinh rẻ hậu sanh, ấy là lời đức Khổng-tử khen Hạng-Thác là một đứa con nít thông minh, nói nhiều đều khôn ngoan, như hỏi việc nhãn tiền, chang mày có mấy cái lông, người chịu thua.
  5. Hậu làm bạc, bạc đem làm hậu.
    Chê người không phân biệt chỗ ơn nghĩa trọng khinh.
  6. Hãy cho bền chí câu cua, dầu ai câu trạnh câu rùa mặc ai.
    Cùng là câu hát ; hiểu nghĩa là phải cho có chí, chuyên một việc, hay là cứ việc mà làm.
  7. Hay chữ chẳng bằng hay giữ.
    Học thì phải có hành, nếu học mà không hành thì là đồ tri kì mạt, biết ngọn ngành mà thôi.
  8. Hết chay thầy đi đất.
    Nghĩa là phủi ơn, có việc thì tâng trọng thầy, để ở trên giàn, hết việc bạc đãi thầy, để đi dưới đất, hậu đó bạc đó.
  9. Hết xôi rồi việc.
    Nghĩa là cho ăn rồi hoặc cúng cấp rồi thì hết việc, không còn lễ nghĩa, hay là ân tình có tầng ấy mà thôi, cùng có nghĩa làm việc lấy rồi.
  10. Hiến mi cầu vinh.
    Ấy là nghề tiểu nhơn, muốn cho đặng sang, thì hay khúc ý, thừa thuận, phùng nghinh.
  11. Hiếu thuận hoàn sanh hiếu thuận tử, ngỗ nghịch hoàn sanh ngỗ nghịch nhi.
    Nghĩa là thảo thuận bè sanh con thảo thuận, ngỗ nghịch lại sanh con ngỗ nghịch ; cha thể nào, con thể ấy hay là hữu thị phụ hữu thị tử.
  12. Hồ giả hổ oai.
    Nghĩa là mượn quyền thế. Tích rằng : con chồn bị cọp chụp nói với cọp rằng : tao là chúa các loài thú, mầy không đặng đá động tới mình tao, chẳng tin mầy đi thử với tao mà coi ; con cọp nghe lời đi với con chồn, tới đâu thấy các loài thú đều khép nép.
  13. Hộ hôn điền thổ, vạn cổ chi thù.
    Nghĩa là việc nhà cữa, vợ chồng, ruộng đất là việc thù muôn đời, trong các việc ấy, nếu đều bất bình, thì sanh ra việc kiện thưa hềm thù chẳng khi nào thôi.