Trang:The luc khach tru va van de di dan vao Nam ky.pdf/64

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 64 —

hơn là ngoài Bắc, bởi tiện đường sang Xiêm, và sang Nam-Dương quần-đảo, là những mối hàng « mua con gái » rất tốt của họ. Không biết vì cái cớ gì mà họ rất thích buôn đàn bà con gái mình để bán, hoặc thổi bùa mê hoặc giả lấy làm vợ, rồi xuyên rừng vượt bể đem đi hàng tốp, thường bị bắt luôn, bị phạt nặng luôn, mà họ vẫn không chừa, vì cái nghề này họ đã lợi được nhục thể rồi, lại lợi cả tiền tài nữa.

Giấy bạc giả cũng là các chú làm đấy. Lâu nay, ta cứ nghiệm ra, hễ giấy bạc giả phát lộ ra, tất tại Nam-kỳ trước, mà đến khi bắt được tội nhân, tất là Hoa-Kiều, cái án giấy bạc giả từ bao giờ đến giờ đều như thế cả. Có khi họ làm từ bên Tầu đem sang, vì nhiều khi chuyến tầu ở Hương-Cảng sang, khám được như thế, có khi họ làm ngay bên này, như năm trước ở Saigon đã bắt được mấy đám, lại có khi họ gửi sang đặt nhà in bản đá ở tận bên Pháp in giấy bạc giả cho, tức như việc chú «Thiên triều» là A-Kan mới rồi. Họ cho cái nghề này nhàn hạ mà mau giầu, có phương hại đến cuộc trị an của ai mặc kệ. Việc giao-thông hối đoái của ta rất trở ngăn, mà thường bị liên-lụy nhiều nỗi lắm. Tuy Luật-pháp nhiều phen bắt được và trừng-trị rất nghiêm, nhưng dám chắc cái nghề làm giấy bạc giả của Hoa-kiều, chưa biết bao giờ đã tuyệt được.

Đại khái một vài cái tội án của một vài người Hoa-Kiều như thế, không đủ phạm đến cái tiếng tốt của phần đông người họ, nhưng đủ làm chứng rằng: tội ác gì ích mình hại người, Hoa-Kiều đều có tài làm, mà hễ đã có ích mình hại người được, ấy tức là một chỗ thế lực của họ.