Trang:Ton Ngo Binh Phap - Ngo Van Trien.pdf/135

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được phê chuẩn.
139
TÔN NGÔ

Trương Dự rằng: Ở chỗ trước hẹp sau bền nên nẩy mưu lạ, như vua Hán Cao bị quân Hung-nô vây, dùng kế lạ của Trần Bình mà được thoát ra, ấy cũng gần giống thế.


Đất chết thì chiến.

Lý Thuyên rằng: Đặt binh ở cái đất tất chết, mỗi người tự chiến đấu riêng, như khi Hàn Tín phá Triệu đó.

Họ Hà rằng: Thiên dưới cũng nói đất chết thì chiến, đất ấy phải cố chết mà đánh ngay thì sống, nếu dềnh dàng không đánh, khí suy lương tuyệt, không chết còn đợi gì.

Trương Dự rằng: Chạy không còn có lối nào, nên cố chết mà đánh, tức như Hoài-âm đánh trận xoay lưng xuống nước đó. Từ Đất lội không nương đến đây là chín biến, chỉ nói năm việc là kể cái đại lược mà thôi. Trong thiên Cửu-địa nói cái biến của chín thế đất, nhưng chỉ nói sáu việc, cũng là kể đại lược mà thôi. Phàm đất có thế có biến trong thiên Cửu-địa trên thì bầy những cái thế, dưới thì kể về những cái biến. Sao biết chín biến là cái biến của chín thế đất? Dưới này nói: Tướng không thông chín biến, tuy biết địa-hình cũng không thể biết địa-lợi; lại ở thiên Cửu-địa nói: cái biến chín đất, cái lợi co duỗi, không nên không xét, lấy đấy mà xem thì cái nghĩa có thể thấy được. Dưới đã nói cửu địa, đây lại nói cửu biến, Tôn Tử muốn kể năm cái lợi, cho nên trước bầy chín cái biến, bởi chín biến năm lợi nó phải nhờ lẫn nhau mà thành, vì thế mà cần phải gồm nói.


Đường có khi không đi.

Đỗ Hựu rằng: Cái đất khó khăn, chính không