I
Đồ quốc
Ngô Khởi mặc áo nhà nho, vào kiến chúa Văn-hầu nước Ngụy, đem chuyện binh cơ ra thưa trình. Văn-hầu nói: Quả-nhân không thích về việc quân lữ. Khởi nói: Tôi lấy sự hiện mà xem sự ẩn, lấy việc trước mà xét việc sau, sao nhà vua lời nói lại trái với lòng như vậy? Nay nhà vua bốn mùa sai lột lấy những da giống thú, đem sơn đỏ vẽ xanh ở ngoài, mùa đông mặc thì không thấy ấm, mùa hè mặc thì không thấy mát; làm cây kích dài 2 trượng 4 thước, cây kích ngắn 1 trượng 2 thước, xe binh dàn cửa, sơn bánh phủ càng, ngắm nhìn thì không thấy đẹp đẽ, đi săn thì chẳng được nhẹ nhàng, không không biết nhà vua dùng những thứ ấy để làm gì? Nếu bảo rằng để phòng tiến đánh lui giữ mà lại không tìm lấy cái thứ dùng được, thật chẳng khác gì đem con gà ấp ra để đánh con cáo, đem con chó đẻ ra để vồ con hổ tuy rằng có bụng muốn chiến đấu nhưng sẽ phải chết ngay lập tức. Ngày xưa vua họ Thừa-tang sửa đức chính bỏ việc võ mà nước phải diệt, vua họ Hữu-hỗ cậy đông người ưa hung hăng mà xã tắc phải mất. Xin đứng minh chúa hãy lấy đó làm gương, tất phải trong thì sửa văn-đức, ngoài thì trị võ bị. Cho nên đối trước quân địch mà
