Trang này cần phải được hiệu đính.
CHUYỆN NGHIỆP-OAN CỦA ĐÀO-THỊ
Ả danh-kỹ ở Từ-sơn là Đào-thị, tiểu-tự Hàn-than, thông hiểu âm luật và chữ nghĩa. Niên-hiệu Thiệu-phong thứ 5 (1345) đời nhà Trần, nàng được tuyển sung vào làm cung-nhân, hằng ngày chầu-hầu vua ở tiệc rượu hay ở chiếu bạc. Một hôm vua thả thuyền chơi trên sông Nhị, rồi đi lần xuống tận bến Đông-bộ-đầu. Vua lãng ngâm rằng:
霧 翳 鐘 聲 小
Vụ ế chung thanh tiểu
沙 平 樹 影 長
Sa bình thụ ảnh trường
Nghĩa là:
Mù tỏa tiếng chuông nhỏ
Cát phẳng bóng cây trường (dài)
Các quan chưa ai nối được, nàng Đào liền ứng khẩu đọc ngay:
寒 灘 魚 吸 月
Hàn than ngư hấp nguyệt
古 壘 鴈 鳴 霜
Cổ lũy nhạn minh sương
Nghĩa là:
Bến lạnh cá đớp nguyệt
Lũy cổ nhạn kêu sương.
