Trang:Viet Han van khao.pdf/88

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này cần phải được hiệu đính.
— 76 —

Trước để xanh hồi miếu xã (dựng lại nền miếu xã)

Sau là chửng cứu sinh linh (cứu vớt kẻ sinh dân)

Khuyên người trung-nghĩa ngoài này.

Rõ ý khuông phù trong ấy.

Nghe võ-hịch một lòng ứng Hán (theo nhà Hán), giúp cơn Đông-Lạc trùng hưng;

Dựng can-kỳ bốn mặt công Tần (đánh nhà Tần), thừa thủa Sơn-man thất thế.

Còn những kẻ nghiệp tòng ngụy khỏa (trót theo đảng ngụy),

Cũng là vì đạn cập dâm hình (sợ phải vạ lây).

Dù hay sớm biết đảo qua (quay mũi qua), gươm bất sát (không giết) hẳn là chuẩn thứ (tha thứ);

Như lại ra lòng cự triệt (chống bánh xe) lửa câu phần (đều đốt) khôn lẽ cẩu dung (tạm tha).

Trước sau xin bấy nhiêu lời,

Trên dưới nên cùng một sức.

Dẹp loạn ngửa nhờ giời đất hồi loan (về xe) lại rạng cổn thường (xiêm áo) xưa;

Ghi công thề trỏ nước non, tàng quĩ (chứa hòm) lại theo thư khoán (tờ khoán) trước.

(Hai bài hịch trên này lấy ở trong bộ Lữ-Trung ngâm)

6.— VĂN XUÔI.— Văn xuôi là những bài không cần phải vần, không cần phải đối nhau, cứ ý mình thế nào thì tả ra thôi. Tức là những lối văn nghị-luận, lối văn ký-sự v. v.

Bài nghị-luận

Nghị luận là bài luận về việc gì, tùy ý mình muốn khen muốn chê thế nào mặc lòng, quý hồ nói cho phải lẽ là được.

Tôi nghe nhời bằng đảng, từ xưa đã có, chỉ nhờ nhân-quân phân biện cho rõ quân-tử tiểu-nhân mà thôi.