Trang:Viet Nam Su Luoc, Quyen 2, 1928.pdf/78

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 71 —

Năm giáp-dần (1674) nước Chân-lạp có ngươi Nặc-ông-Đài 匿 翁 苔 đi cầu viện nước Tiêm-la để đánh Nặc-ông-Non 匿 翁 嫩.

Nặc ông-Nộn bỏ chạy sang cầu cứu ở dinh Thái-khang (nay là Khánh-hòa). Chúa Hiền bèn sai Cai-cơ đạo Nha-trang là Nguyễn dương-Lâm 阮 揚 林 cùng với Nguyễn đình-Phái 阮 廷 派 làm tham-mưu đem binh chia ra làm hai đạo sang đánh Nặc-ông-Đài, phá được đồn Sài-côn 柴 棍, rồi tiến quân lên vây thành Nam-vang. Nặc Ông-Đài phải bỏ thành chạy vào chết ở trong rừng. Nặc Ông-Thu 匿 翁 秋 ra hàng. Nặc-ông-Thu là chính dòng con trưởng cho nên lại lập làm chánh quốc vương đóng ở Long-úc, để Nặc-ông Non làm đệ nhị quốc vương, đóng ở Sài-côn, bắt hằng năm phải triều cống.

Năm kỷ-vị (1679) có quan nhà Minh là tổng-binh trấn-thủ đất Long-môn (Quảng-tây) Dương Ngạn-Địch 楊 彥 迪, phó-tướng Hoàng-Tiến 黄 進, tổng-binh châu Cao, châu Lôi, và châu Liêm (thuộc Quảng-tây) là Trần Thượng Xuyên 陳 上 川, phó-tướng Trần An-Bình 陳 安 平, không chịu làm tôi nhà Thanh, đem 3.000 quân cùng 50 chiếc thuyền sang xin ở làm dân An-nam. Chúa Hiền nhân muốn khai khẩn đất Chân-lạp, bèn cho vào ở đất Đông-phố 東 浦 (tức là đất Gia-định). Bọn Ngạn Địch chia nhau ở đất Lộc-dã (tức là đất Đồng-nai thuộc Biên-hòa), ở Mỹ-tho (thuộc Định-tường), ở Ban-lân (thuộc Biên-hòa) rồi cày ruộng làm nhà lập ra phường phố, có người phương tây, người Nhật-bản, người Chà-và đến buôn bán đông lắm.

Năm mậu-thìn (1688) những người khách ở Mỹ-tho làm loạn, Hoàng Tiến giết Dương-ngạn Địch đi, rồi đem chung đóng đồn ở Nan-khê, làm tàu đúc súng để chống nhau với người Chân-lạp. Vua Chân-lạp là Nặc-ông-Thu cũng đào hào đắp lũy để làm kế cố thủ và bỏ không chịu thần phục chúa Nguyễn nữa.

Bấy giờ chúa Nguyễn là ông Nguyễn-phúc-Trăn 阮 福 溱 sai quan đem quân đi đánh dẹp, dùng mưu giết được Hoàng-Tiến và bắt vua Chân-lạp phải theo lệ triều cống.