Trang:Viet Nam Su Luoc, Quyen 2, 1928.pdf/81

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 74 —

Nặc Nguyên về làm vua Chân-lạp thường hay hà hiếp rợ Côn-man 昆 曼[1] và lại thông sứ với chúa Trịnh ở ngoài Bắc để lập mưu đánh chúa Nguyễn. Chúa Nguyễn biết tình ý ấy, đến năm quí-dậu (1753), sai bọn ông Nguyễn-cư-Trinh 阮 居 貞 sang đánh Nặc-Nguyên. Năm ất-hợi (1755) Nặc-Nguyên thua bỏ thành Nam-vang chạy sang Hà-tiên nhờ Mạc thiên Tứ.

Năm sau Mạc-thiên-Tứ dâng thư về nói rằng Nặc-Nguyên xin dâng hai phủ Tầm-bôn 尋 奔 và Lôi-lạp 雷 臘 để chuộc tội, và xin cho về nước. Chúa Nguyễn không muốn cho. Bấy giờ ông Nguyễn-cư-Trinh dâng sớ bày tỏ cách khai thác nên dùng kế « tàm thực » nghĩa là nên lấy dần dần như con tằm ăn lá thì mới chắc chắn được. Chúa Nguyễn nghe lời ấy bèn nhận hai phủ và cho Nặc-Nguyên về Chân-lạp.

Năm đinh-sửu (1759) Nặc-Nguyên mất, chú họ là Nặc-Nhuận 匿 潤 làm giám-quốc. Nặc-Nhuận còn đang lo để xin chúa Nguyễn phong cho làm vua thì bị người con rể là Nặc Hinh 匿 馨 giết đi, rồi cướp lấy ngôi làm vua.

Quan tổng-suất là Trương phúc Du 張 福 歈 thừa thế sang đánh, Nặc-Hinh thua chạy bị thuộc hạ giết chết. Bấy giờ con Nặc Nhuận là Nặc-Tôn 匿 尊 chạy sang nhờ Mạc-thiên-Tứ ở Hà tiên. Mạc-thiên-Tứ dâng thư về xin lập Nặc Tôn làm vua Chân-lạp. Chúa Nguyễn thuận cho, sai Mạc-thiên-Tứ đem Nặc-Tôn về nước.

Nặc-Tôn dâng đất Tầm-phong-long để tạ ơn chúa Nguyễn. Chúa bèn sai ông Trương-phúc-Du và Nguyễn-cư-Trinh đem dinh Long-hồ về xứ Tầm bào, tức là chỗ tỉnh-lỵ tỉnh Vĩnh-long bây giờ, và lại đặt ra ba đạo là Đông-khẩu-đạo ở Sa-đéc, Tân-châu-đạo ở Tiền-giang và Châu-đốc-đạo ở Hậu-giang.

Nặc Tôn lại dâng 5 phủ là Hương-úc, Cần-bột, Trực-sâm, Sài-mạt và Linh-quỳnh để tạ ơn Mạc-thiên-Tứ. Mạc-thiên-Tứ đem những đất ấy dâng chúa Nguyễn, chúa cho thuộc về trấn Hà-tiên cai-quản.

  1. Côn-man là chỗ những người Chiêm-thành sang tụ họp ở tại xứ Chân-lạp