Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/188

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
(Đổi hướng từ Trang:Viet Nam Su Luoc.djvu/188)
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Đồ cống-vật là :

Voi đực cao 5 thước
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
2 con
Sừng tê giác
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
2 chiếc
Ngà voi
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
2 cái
Hột sa-nhân
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
50 cân
Đậu-khấu
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
50
Hoàng-lạp
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
50
Cánh kiến
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
50
Sơn đen
.  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .
20 lọ

Nặc ông Chân có ba người em tên là Nặc ông Nguyên, Nặc ông Lem, Nặc ông Đôn, muốn tranh quyền của anh, mới sang cầu-cứu nước Tiêm-la. Tiêm-la bắt Nặc ông Chân phải chia đất cho các em. Nặc ông Chân không chịu, quân Tiêm-la bèn sang đánh thành La-bích. Nặc ông Chân chạy sang Tân-châu, rồi dâng biểu cầu-cứu. Quan tổng-trấn Gia-định thành bấy giờ là Nguyễn văn Nhân 阮 文 仁 mới đem việc ấy tâu về triều-đình.

Năm tân-mùi (1811), vua Thế-tổ cho sứ đưa thư sang trách nước Tiêm-la sinh sự. Năm sau, vua Tiêm-la sai sứ sang phúc thư lại rằng: việc ấy là muốn giảng-hòa cho anh em Nặc ông Chân, chứ không có ý gì cả. Vậy xin để Việt-nam xử trí thế nào, Tiêm-la[1] cũng xin thuận.

Qua năm quí-dậu (1813) vua Thế-tổ sai quan tổng-trấn Gia-định thành là Lê văn Duyệt 黎 文 悅 đem hơn 10.000 quân, hội-đồng với sứ nước Tiêm-la, đưa Nặc ông Chân về nước.

Nước Tiêm-la tuy không dám kháng-cự, nhưng vẫn lưu quân ở lại giữ tỉnh Bắc-tầm-bon (Battambang), nói rằng để đất ấy phong cho các em Nặc ông Chân. Lê văn Duyệt mới viết thư sang trách nước Tiêm-la về điều ấy, quân Tiêm mới rút về.

Lê văn Duyệt dâng sớ xin xây thành Nam-vang (Phnom-Penh) và thành La-lêm. Khi những thành ấy xây xong, thì vua Thế-tổ sai Nguyễn văn Thụy 阮 文 瑞 đem 1.000 quân

  1. Tức là Thái-lan ngày nay.