Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/32

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
(Đổi hướng từ Trang:Viet Nam Su Luoc.djvu/32)
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
22 – VIỆT-NAM SỬ-LƯỢC
 

Từ năm ất-mão (1579) trở đi, Mạc kính Điển mất rồi, Mạc đôn Nhượng 莫 敦 讓 đem binh vào đánh họ Lê, nhưng cũng không được trận nào.

6. KHÔI-PHỤC THÀNH THĂNG-LONG. Đến năm quí-mùi (1583) Trịnh Tùng xem thế mình đã mạnh, mới cử binh-mã ra đánh Sơn-nam lấy được thóc gạo đem về. Từ đó về sau năm nào cũng ra đánh, bắt quân nhà Mạc phải đổi thế công ra thế thủ. Và nhà Mạc thấy thế nhà Lê một ngày một mạnh, bèn bắt quân-dân đắp ba từng lũy, đào ba lần hào ở ngoài thành Đại-la để làm kế thủ-bị.

Quân nhà Lê ra đánh trận nào được trận ấy, Trịnh Tùng bèn quyết ý cử đại binh ra đánh Thăng-long.

Năm tân-mão (1591) Trịnh Tùng sai Diễn-quận-công Trịnh văn Hải 演 郡 公 鄭 文 海, Thái-quận-công Nguyễn thất Lý 太 郡 公 阮 七 里 đem binh trấn-thủ các cửa bể và các nơi hiểm-yếu. Sai Thọ quận-công Lê Hòa 壽 郡 公 黎 和 ở lại giữ ngự-dinh và cả địa-hạt Thanh-hóa. Phòng-bị đâu đó rồi, bèn đem hơn 5 vạn quân chia ra làm 5 đội, sai quan Thái-phó Nguyễn hữu Liêu 太 傅 阮 有 僚, quan Thái-úy Hoàng đình Ái 太 尉 黄 廷 愛, Lân-quận-công Hà thế Lộc 麟 郡 公 何 世 禄, Thế-quận-công Ngô cảnh Hữu 世 郡 公 吳 景 祐, mỗi người lĩnh một đội, còn Trịnh Tùng tự lĩnh 2 vạn quân ra cửa Thiên-quan (Ninh-bình), qua núi Yên mã (ở huyện An-sơn) đất Tân-phong (tức là Tiên-phong) rồi kéo về đóng ở Tốt-lâm (?).

Vua nhà Mạc là Mạc mậu Hợp cũng điều-động tất cả quân bốn vệ và quân năm phủ được hơn 10 vạn, sai Mạc ngọc Liễn và Nguyễn Quyện lĩnh hai đạo đi làm tả hữu dực; Mậu Hợp tự dẫn trung-quân đến đóng đối trận với quân Trịnh Tùng.

Trịnh Tùng thấy quân Mạc đã đến, bèn tự mình đốc tướng-sĩ thề đánh cho được giặc để báo thù. Quân họ Trịnh đánh rất hăng, quân nhà Mạc chống không nổi, thua to, chết đến hàng vạn người. Mạc mậu Hợp bỏ chạy. Quân họ Trịnh thừa thế đuổi tràn gần đến thành Thăng-long. Nhưng vừa đến tết Nguyên-đán, cho nên Trịnh Tùng đình-chiến lại cho quân-sĩ nghỉ-ngơi ăn tết. Qua sang tháng giêng năm nhâm-thìn