Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/74

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
(Đổi hướng từ Trang:Viet Nam Su Luoc.djvu/74)
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
64 – VIỆT-NAM SỬ-LƯỢC
 

Giặc Ninh-xá. Trước hết Nguyễn Tuyển, Nguyễn Cừ, Võ trác Oánh và Nguyễn Diên dấy binh từ năm kỷ-mùi (1739) làm loạn ở Hải-dương, rồi vẫy-vùng ở đất Từ-sơn, Thuận-thành, Nam-sách và Hồng-châu. Nguyễn Cừ thì giữ đất Đỗ-lâm ở Gia-phúc, Nguyễn Tuyển thì giữ núi Phao-sơn ở Chí-linh, làm đồn, xây lũy liên-lạc với nhau, quân lính kể có hàng mấy vạn người, quan quân đi đánh có nhiều người phải bắt.

Năm tân-sửu (1745) quan Thống-lĩnh Hải-dương là Hoàng nghĩa Bá 黄 義 伯 phá được các đồn của giặc ở Phao-sơn, ở Ninh-xá và ở Gia-phúc; Nguyễn Tuyển thua chạy rồi chết, Võ trác Oánh không biết đi đâu mất. Còn Nguyễn Cừ thì chạy lên Lạng-sơn được mấy tháng lại về Đông-triều, nhưng vì hết lương phải vào nấp ở núi Ngọa-vân-sơn, bị quan Hiệp-đồng là ông Phạm đình Trọng 范 廷 重 bắt được đóng cũi đem về kinh làm tội. Từ đó giặc Cừ và giặc Tuyển mới tan.

Nguyễn Hữu Cầu. Nguyễn hữu Cầu 阮 有 求, tục gọi là quận He, người Hải-dương, trước đi ăn cướp, sau theo Nguyễn Cừ làm giặc. Đến khi Nguyễn Cừ bị bắt rồi, Nguyễn hữu Cầu đem đồ-đảng về giữ núi Đồ-sơn và đất Vân-đồn. Năm quí-hợi (1743), Hữu Cầu giết được quan Thủy-đạo đốc-binh là Trịnh Bảng 鄭 榜, rồi tự xưng làm Đông-đạo Thống-quốc Bảo-dân Đại-tướng-quân, thanh-thế lừng-lẫy ở mạn ấy. Sau bị Hoàng ngũ Phúc đem binh đến vây ở núi Đồ-sơn, Hữu Cầu phá vây ra, về đánh lấy thành Kinh-bắc, quan Trấn-phủ là Trần đình Cẩm 陳 廷 錦 và quan Đốc-đồng là Võ phương Đề đánh thua ở Thị-cầu phải bỏ ấn-tín mà chạy; ở Kinh-sư, được tin ấy rất lấy làm náo-động.

Hoàng ngũ Phúc đem binh về, cùng với Trương Khuông 張 洭 lấy lại thành Kinh-bắc, nhưng thế Nguyễn hữu Cầu vẫn mạnh, phá quân của Trương Khuông ở làng Ngọc-lâm (thuộc huyện Yên-dũng), đuổi quân của quan Thống-lĩnh Đinh văn Giai 丁 文 佳 ở Xương-giang (thuộc huyện Bảo-lộc) rồi lại về vây dinh Thị-cầu.