Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/178

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Khi vua Thế-tổ lấy được đất Bắc-hà rồi, ngài xuống chỉ tha cho dân một vụ thuế, và thăng-thưởng cho các tướng-sĩ. Ngài lại phong tước cho con cháu nhà Lê, nhà Trịnh, cấp cho ruộng đất và trừ giao-dịch cho dòng-dõi hai họ ấy để giữ việc thờ-phụng tổ-tiên.

Đoạn rồi, ngài đổi Bắc-hà là Bắc-thành, đặt quan tổng-trấn 總 鎮, triệu Nguyễn văn Thành 阮 文 誠 ở Qui-nhơn ra sung chức ấy, để coi mọi việc. Lại đặt ra tam-tào 三 曹 là tào Hộ, tào Binh, tào Hình, sai Nguyễn văn Khiêm 阮 文 謙, Đặng trần Thường 鄧 陳 常 và Phạm văn Đăng 范 文 登 ra coi các tào ấy, để giúp Nguyễn văn Thành.

Đến tháng bảy năm nhâm-tuất (1802), Thế-tổ về Kinh, đem vua tôi nhà Tây-sơn về làm lễ hiến-phù ở đền Thái-miếu 太 廟, rồi đem ra tận pháp trường xử trị. Lại sai quật mả vua Thái-đức Nguyễn Nhạc và vua Thái-tổ Nguyễn Huệ lên, đem vứt thây đi, còn đầu thì đem bỏ giam ở trong ngục tối.

Những bọn văn-thần nhà Tây-sơn như Ngô thì Nhiệm 吳 時 任, Phan huy Ích 潘 輝 益 ra hàng, đem nọc ra đánh ở trước Văn-miếu, rồi tha cho về. Lúc bấy giờ có Ngô thì Nhiệm vì trước có hiềm với Đặng trần Thường, cho nên đến khi đánh ở Văn-miếu, Đặng trần Thường sai người đánh chết.

Vua Thế-tổ định tội, thưởng công xong rồi, lo sửa-sang mọi việc; làm đền Cần-chính 勤 政 殿 để lập thường triều, đền Thái-hòa 太 和 殿 để lập đại triều; lại sai quân dân xây thành Kinh-đô và hoàng-thành cùng các thành-trì ở ngoài các doanh trấn.

Tuy rằng ngài đã đặt niên-hiệu, lên ngôi tôn từ năm nhâm-tuất (1802), nhưng mà đến năm giáp-tí (1804), tức là Gia-long tam-niên, vua nhà Thanh mới sai sứ sang phong vương, và đến năm bính-dần (1806), ngài mới làm lễ xưng đế hiệu ở đền Thái-hòa. Định triều-nghi, cứ ngày rằm và ngày mồng một thiết đại-triều; ngày mồng 5, mồng 10, 20 và 25 thì thiết tiểu triều.

Lúc ngài đánh xong Tây-sơn, thì chính-trị trong nước đổ nát, phong-tục hủy-hoại, việc gì cũng cần sửa-sang lại. Bởi vậy ở trong thì ngài chỉnh-đốn pháp-luật, và mọi việc cai-trị