Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/328

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Trung-tướng Brière de l'Isle tiếp được tin bại trận ở Lạng-sơn, liền điện cho chính-phủ Pháp để xin tiếp quân sang cứu-viện, và lập tức đi tàu lên đồn Chũ để phòng sự chống giữ.

Quân Tàu lấy được Lạng-sơn rồi chia quân giữ các chỗ hiểm-yếu, chứ không dám đuổi xa. Còn ở mạn sông Hồng-hà, thì quân cờ đen và quân của các quan cựu-thần ta lại về đánh phá ở mạn gần Hưng-hóa và Lâm-thao.

8. HÒA-ƯỚC THIÊN-TÂN. Bên Pháp tiếp được điện-tín của trung-tướng Brière de l'Isle đánh về nói quân Pháp phải bỏ thành Lạng-sơn, thì lòng người náo động cả lên. Thủ-tướng Jules Ferry phải từ chức. Chính-phủ Pháp thấy sự chiến-tranh không lợi bèn ký tờ giao-ước đình-chiến với nước Tàu. Rồi một mặt thì truyền lệnh cho sứ-thần nước Pháp ở Bắc-kinh là ông Patenôtre lập tờ hòa-ước với chính-phủ Tàu; một mặt thì cho quân sang tiếp-ứng Bắc-kỳ và sai trung-tướng Roussel de Courcy làm Thống-đốc quân-dân sự-vụ, trung-tướng Warnel làm tham-mưu tổng-trưởng, cùng với thiếu-tướng Jamont và thiếu-tướng Prudhomme đem hai sư-đoàn sang Bắc-kỳ.

Chính-phủ Tàu thấy chiến-tranh không có lợi, bèn thuận ký tờ hòa-ước, và lập tức sai quan sang Hà-nội truyền lệnh cho quân Tàu phải rút về. Ngày 27 tháng 4 năm ất-dậu (1885) là năm Quang-tự thứ 11, ông Patenôtre và ông Lý hồng Chương 李 鴻 章 ký tờ hòa-ước, đại-lược nói rằng nước Tàu nhận cuộc bảo-hộ của nước Pháp ở nước Việt-nam, và lại hòa-thuận buôn-bán như cũ. Nước Pháp thì trả lại các chỗ mà hải-quân đã chiếm giữ ở mặt bể, và thuận bỏ cái khoản tiền binh-phí không đòi nữa. Ngay hôm quan hai nước ký tờ hòa-ước ấy ở Thiên-tân, thì hải-quân trung-tướng Courbet phải bệnh mất ở gần đảo Đài-loan. Hải-quân của Pháp cũng chiếu theo điều-ước mà rút quân về.