Văn tế Bá Đa Lộc (viết hộ Nguyễn Vương)

by Đặng Đức Siêu

Hỡi ơi!

1Người nước khác mà dạ lòng chẳng khác, công non sông thẻ lụa đương cài;
Ân nghĩa tròn mà báo đáp chưa tròn, đường sống thác sớm chầy khó liệu!
2Êm giấc hoè, hồn đó thanh thanh;
Nhớ ơn trước, sầu đây triều triệu!
3Thủa ta mới trao quyền Nguyên Suý, bạn tóc răng vui nghĩa sơ giao;
Ngày ngươi vừa làm khách viễn phương, lòng vàng đá phỉ nguyền tương chiếu.
4Nghĩ lúc lưng gầy bước ngặt, đình Nam Vang, bầu Tân Lữ, phiêu lưu cho khỏi kẻ bạo tàn;
Tưởng khi mặt ủ gan phiền, trời cố quốc, bến Hậu Giang, tìm hỏi chẳng từ nơi hiểm yếu.
5Cực đến nỗi cha con khôn giữ, gởi gia nhi, trao quốc bảo, trời Tây phương muôn hộc ai hoài;
May vừa đâu nhà nước mới về, đưa ấu tử, cầu lương bằng, đất Đông Phố một đoàn vinh hảo.
6Công giáo dưỡng mấy thu khẩn khẩn, phước ta nhiều gần sánh Tam Vương;
Nghiệp tổ công nghìn thuở miên miên, công gã giúp ngõ toàn cửu miếu ...
7Đạo Tây Vực một niềm riêng giữ, chẳng cậy ai quốc tử hoàng tôn;
Nạn Nam bang trăm chước mưu lo, dựa thế sức mưu mầu chước diệu.
8Nhà Thái học chia ngôi tây tịch, trải tín thành đôi buổi huân đào;
Dặm cô thành hộ giá Đông Cung, thêm khẳng khái mấy lần thượng biểu.
9Mưu tế quốc kinh luân dạ đỏ, từng hay liệu địch chia đồn;
Phép dùng binh thao lược mắt tường, chi quản xông tên đụt pháo.
10Chế hỏa xa, bày trái phá, dẹp loài loạn tặc thủa long đong;
Đoạn thiết tử, tán hoa ngân, giúp vận nước nhà khi thốn thiếu.
11Ân nặng đó mười phần công của, trước sau trọn nghĩa tiên thi;
Lẽ cùng ta ngàn thủa tôn vinh, đây đó phỉ nguyền hậu báo.
12Mấy thu trấn biên thành Diên Khánh, tặc đảng đều mất vía kinh hồn;
Một trận hàng hiểm địa Qui Nhơn, cố nhơn sớm phân bào chia áo.

Ôi!

13Núi Nhạc về thần;
Trời Nam để dấu.
14Giọt đồng long ô yết dễ đoanh;
Lụy lạp chúc xụt xùi khôn ráo!
15Trăng tối chợt ngờ nhan sắc, mở rèm đợi khách gia tân;
Mây chiều ngắm tưởng phong nghi, thiết ỷ mong người cố lão.
16Chữ “Đạo đồng sinh, dưỡng” chế tâm tang con chút đáp ân:
Câu “Vinh cập một, tồn” tặng thái phó ta đưa tình thảo.
17Theo ý chúng, dõi nghi ngoại quốc, cuộc tống chung xác cất hồn cầu;
Hết lòng thành, lấy lễ Trung Hoa, cơn tử biệt bài văn lễ điếu.
18Trước sống đã suy tình bằng hữu, lòng thành lo sự nghiệp trung hưng;
Nay thác rồi nhớ nghĩa quân thần, linh xin giúp cơ đồ tái tạo.

Hỡi ơi! Thương thay!
Hỡi ơi! Tiếc thay!