Viếng Lê Khôi

Viếng Lê Khôi
của Lê Thánh Tông

Lê Khôi: Cháu gọi Lê Lợi bằng chú, và là bác họ Lê Tư Thành (Thánh Tông), là đại thần có nhiều công trạng, chết trên đường đánh Chiêm Thành trở về.

Dẹp yên tám cõi mới buông tay,
Lồ lộ Thai tinh^[1] một đóa mây.
Tể tướng, bếp tàn, mai lạnh vạc^[2],
Tướng quân doanh vắng, liễu^[3] chau mày.
Phong lưu phú quí ba đời^[4] thấy,
Sự nghiệp công danh bốn bể hay.
Thương ít tiếc nhiều khôn xiết chế^[5],
Miếu đường hầu lấy cột nào thay ?

Chú thích

▲ Thai tinh: Tam Thai, ba ngôi sao lớn, ví với các đại thần trong triều
▲ Mai lạnh vạc: Vạc nấu canh bỏ lạnh, không còn quả mai (mơ) để điều hòa dậm lạt (ý nói Lê Khôi chết)
▲ Liễu: Tế Liễu (nguyên là tên đất, nơi Chu Á Phu đóng quân), đồng nghĩa cây liễu
▲ Ba đời: Lê Khôi làm quan dưới ba triều Lê Lợi, Lê Thái Tông và Thánh Tông
▲ Chế: Có thể hiểu là không chế ngự, ngăn được nỗi tiếc thương. Có tác giả giải thích rằng: "Tờ chế truy tặng trước Chiêu Trưng Vương cho Lê Khôi khó nói hết nỗi thương tiếc"

[1] ▲ Thai tinh: Tam Thai, ba ngôi sao lớn, ví với các đại thần trong triều

[2] ▲ Mai lạnh vạc: Vạc nấu canh bỏ lạnh, không còn quả mai (mơ) để điều hòa dậm lạt (ý nói Lê Khôi chết)

[3] ▲ Liễu: Tế Liễu (nguyên là tên đất, nơi Chu Á Phu đóng quân), đồng nghĩa cây liễu

[4] ▲ Ba đời: Lê Khôi làm quan dưới ba triều Lê Lợi, Lê Thái Tông và Thánh Tông

[5] ▲ Chế: Có thể hiểu là không chế ngự, ngăn được nỗi tiếc thương. Có tác giả giải thích rằng: "Tờ chế truy tặng trước Chiêu Trưng Vương cho Lê Khôi khó nói hết nỗi thương tiếc"

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]