Cổ nhân đàm luận/4

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Cổ nhân đàm luận của Trần Trung Viên
4. Thầy Tử-Cống bị mắng

4. — THẦY TỬ-CỐNG BỊ MẮNG

Thầy Tử-Cống là học trò đức Khổng-Tử, một hôm qua chơi đất Hán-âm, gập một ông già làm vườn xẻ cái dãnh ra tận giếng, múc từng vò nước ở giếng đổ vào dãnh, vất-vả mà không tưới được mấy. Thầy Tử-Cống mới bảo ông già cách làm gầu mà tát, vừa được nhiều mà chóng. Ông già sầm nét mặt mắng rằng: « Phàm ở đời, có máy cơ-sảo tất có việc cơ-sảo, có việc cơ-sảo tất có lòng cơ-sảo, đã cơ-sảo thì mất thuần-bạch, mất thuần-bạch thì tinh-thần không nhất định, không hợp với đạo giời. Anh đừng che mắt chúng dân, tưởng mình là thánh, nói dọng thương đời để mua tiếng với thiên-hạ đâu, họa chăng anh phải quên cái hình-hài của anh mới được, nhưng thân anh còn chưa chị nổi, sức đâu mà bảo được người, trị được thiên-hạ. Thôi đi đi, đừng làm mất việc ta. »