lượng. Cho biết một câu nói ấy có cái khí vị vô thần luận, phá tan thánh giáo lượng của bà la môn giáo.
Chủ trương hiện lượng và tỹ lượng là hai cái bổn nguyên của nhận thức, do nơi Trần Na (Jina bôdhisattva) mà người ta gọi là khai tổ của tân-luận-lý ở xứ Ấn Độ.
Trần Na, sanh vào khoảng một ngàn năm sau khi Phật nhập diệt, tức là vào lối thế kỷ thứ sáu của tây nguyên. Người chủ trương rằng: để tự ngộ chỉ có hiện lượng và tỹ lượng.
Hiện lượng gồm cảm giác (sensation) và tri giác (perception). Ta có quan niệm rõ rệt về một vật gì, tức phải có cảm giác về vật ấy, như là phải thấy màu nó, phải nghe mùi nó, phải biết vị nó, vân vân. Nhưng mà có cảm giác rồi, phải ra ngoài những cảm giác mới tìm được tri giác. Không có cảm giác thì không có tri giác. Mà không có tri giác, thì cũng chưa có quan niệm (conception) được, nghĩa là hiện lượng chưa thành.
