Trang:Phat giao triet hoc.pdf/163

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

tượng chẳng qua cũng là sở biến của tâm pháp mà thôi.

Bất tương ứng pháp, không phải cái sắc pháp có hình, cũng không phải tâm thức vô hình. Bất tương ứng pháp là do sự quan hệ giữa hai cái tâm pháp và sắc pháp mà thành lập. Rời tâm pháp và sắc pháp ra nó không tồn tại được. Cho nên rốt lại nó cũng là duy thức.

Vô vi là một cách quan sát bổn thể của chân như. Chân như là chỗ dựa của thức.

Trong năm vị kể trên, vị thứ năm, là vô vi pháp, thuộc về bổn thể, còn bốn vị trên thuộc về hiện tượng.

Căn nguyên thứ nhứt của hiện tượng giới là a-lại-da thức. Cái tinh thần giới chủ quan, cái vật chất giới khách quan, và nhứt thiết hiện tượng hiệp lại mà làm một, đều do chũng-tử của a-lại-da thức biến sanh ra.

Nhưng thế, mặc dầu a-lại-da thức là đệ nhứt căn nguyên của hiện-tượng giới, nó vẫn không phải là bổn thể.

161