ĐẠI-NAM QUỐC-SỬ DIỄN CA
Quyển (cuốn) này là của Quốc-sử quán phụng chỉ đức Tự-Đức soạn ra, đem lịch-sử nước ta từ đời Hồng-Bàng đến cuối đời Lê diễn ra lời ca lục-bát. Trong quyển này các sự-trạng quan-trọng của liệt triều đều chép cả mà mạch lạc phân minh, lời văn bình-dị, chải chuốt, lắm đoạn cũng mạnh-mẽ thấm-thiết. Kể văn sử bút lại dùng lời ca mà được như thế thật đã là hay lắm.
94 — ĐÁNH GIẶC MÔNG-CỔ
Trao truyền theo lối phép nhà,
Nhân-Tôn 1 hùng-lược lại là tài hơn.
Rợ Nguyên quen thói tham tàn,
Quân năm mươi vạn những toan tranh hành.
Sắc sai Hưng-Đạo tổng binh,
Với Trần-quang-Khải các dinh tiến vào.
Chương-dương 2 một trận phong đào,
Kìa ai cướp giáo 4 ra vào có công?
Hàm-quan 3 một trận ruổi giong,
Kìa ai bắt giặc 4 uy-phong còn truyền?
Giặc Nguyên còn muốn báo đền,
Mượn đường hộ tống 5 binh thuyền lại sang.
Bạch-đằng 6 một cõi chiến-tràng,
Sương bay trắng đất, máu màng đỏ sông.
Trần Hưng-Đạo đã anh-hùng,
Mà Trần-nhật-Duật kể công cũng nhiều.
Hoài-Văn 7 tuổi trẻ chí cao,
Cờ đề sáu chữ 8 quyết vào lập công.
Trần-bình-Trọng 9 cũng là trung,
Đành làm Nam-quỉ, không lòng Bắc-vương.
Khuyển, Ưng 10 còn nghĩa đá vàng,
Yết-Kiêu, Dã-Tượng 11 hai chàng cũng ghê!
Mà trong ngọc-diệp kim-chi 12,
Lũ Trần-ích-Tắc 13 sao đi đầu hàng?
