Đài gương truyện/12
姜定姑衛
12. — BÀ ĐỊNH-KHƯƠNG, MẸ CHỒNG Ở NƯỚC VỆ
Bà Định-Khương là phu-nhân vua Định-công nước Vệ, sinh được một công-tử (công-tử, sách mất tên). Công-tử lấy vợ rồi mà chết, người vợ không có con. Tang chở ba năm xong, bà Định-Khương cho người dâu ấy về, tự đi tiễn đến một quãng đồng, ngậm-ngùi tiếc nhớ, đòi-đoạn cảm thương, đứng mà trông theo, xùi-xụt gạt nước mắt, có làm nhời thơ rằng:
« Kìa đâu cái én lượn lờ.
« Ai về đường ấy, xa đưa tới đồng.
« Đồng không, đứng lại ta trông;
« Trông theo chẳng thấy, đau lòng tiễn đưa.
« Khóc đầm nước mắt như mưa! »
|
Yến yến vu phi,
|
燕燕于飛。
差池其羽。
之子于歸。
遠送于野。
瞻望弗及。
泣涕如雨。
|
Kẻ dịch có nhời bàn rằng:
Thiên-hạ không tình cảnh gì buồn rầu bằng một người đàn bà trẻ tuổi mà hóa chồng; huống chi lại là không có con. Những người gặp phải cảnh ấy mà đành lòng đứng hóa, thật là quí; nhưng tự người bên nhà chồng nỡ sao? Không những thế, mà lại còn có sự đáng lo xa. Cho nên như bà Định-Khương sử đãi con dâu hóa như thế, thật là hết tình nghĩa làm mẹ chồng. Ấy lại là một đạo làm mẹ ở trong khi sử biến.