Đường Kách mệnh/11
Quốc tế zúp dỡ
1/ Quốc tế zúp dỡ là zì?
Năm 1921, nước Nga bị dại hạn mất mùa, zân chết dói nhiều. Dế-q. c. n. lợi zụng kơ hội ấy, bên thì muốn xui zân Nga nổi loạn, bên thì muốn kéo binh vào fá k. m. Nga. Fần thì dem kác tàu bè vây biển Nga, không cho kác tàu bè di lại chở dồ ăn bán cho zân Nga.
Những ng.` kó lòng tốt như ông Nan-xăn (ng.` khoa học rất kó zanh tiếng nước Nóc-ve, ông ấy di tàu bay qua Bắc-kực), và kác kông hội dều kó tổ-chức hội kứu tế di quyên tiền, dồ ăn, và áo quần gửi cho zân Nga. Nhưng vì tổ chức tản mác cho nên sức lực yếu.
Dệ-3 quốc-tế và kông nhân quốc-tế Dỏ (mới tổ chức) xướng lên lập một hội q. t. zúp dỡ, dể tập trung tất kả kác hội kứu tế lại. Dệ-2 quốc-tế và kông-nhân kuốc tế Vàng không chịu vào, lập riêng ra một hội kứu-tế riêng.
Tuy vậy, quốc-tế zúp dỡ kũng lập thành. Từ kuối năm 1921, dến đến năm 1922, q. t. nầy quyên dược hơn 5000.000 dồng bạc, và 40000000 kilo dồ ăn cho zân Nga.
2/ Khi Nga khỏi dói rồi, q. t. nầy làm việc zì?
Nga khỏi dói rồi, q. t. nầy vẫn tiếp tục làm việc mãi. Bất kỳ xứ nào kó tai nạn zì, q. t. nầy dều ra sức zúp. Như năm 1923 Ai-lan (Irlande) mất mùa, mấy vạn zân kơm không kó ăn, áo khĝ kó mặc, nhờ q. t. qua zúp mà khỏi chết dói. Năm 1924, thợ thuyền Dức bãi kông hơn 60 vạn ng.` q. t. nầy lập ra nhà ăn không mất tiền mỗi ngày hơn 25000 ng.` thợ tới ăn. Lại lập ra nhà thương dể nuôi những ng.` bãi kông dau ốm; lập ra nhà nuôi trẻ kon kủa thợ thuyền; lập ra dội lữ-hành dem trẻ kon Dức qua gưởi cho kông-hội kác nước nuôi zạy. Lúc bãi kông gần rồi mới dem về.
Năm Nhật Bản kó dộng-dất, Tàu mắc lụt q. t. nầy kũng chở dồ ăn dồ mặc và dồ làm nhà qua zúp.
Nói tóm lại là ở dâu mắc nạn lớn, là q. t. nầy dều zúp kả.
3/ Q. t. zúp dỡ lấy tiền dâu?
Q. t. nầy khĝ fải là một hội làm fúc fát chẩn và bố thí như kác hội kủa tư bản lập ra. Mục dích q. t. nầy là "thợ-thuyền và zân kày trong thế zái là anh em, khi anh em xứ nầy rủi ro, thì anh em xứ khác fải zúp dỡ", vậy nên, khi kó việc thì hội viên ra sức quyên, khi vô sự thì fải góp hội fí. Hội fí tuỳ theo hạng ng.`: như thợ thuyền làm ra dồng tiền zễ, thì dóng nhiều hơn, zân kày ít tiền thì dóng ít. Nhưng ai kũng fải dóng.
Vì q. t. kó chi bộ khắp kả 5 châu, và hội viên rất dông, nhất là ở Nga, cho nên chỉ hội fí góp lại kũng dã khá nhiều.
Q. t. lại dem tiền ấy làm ra hoa lợi, như mở sở kày, làm hát bóng, mở nhà buôn, sở dánh ká vân. v... Fần nhiều những kông kuộc nầy dều là ở Nga. Chỉ một chợ dánh ká ở A-tra-kan mỗi năm dánh dược 4.5 triệu kilô ká
Tiền bán ra dều dể zành dể zúp dỡ cho thế zái kả.
4/ Q. t. nầy dối với k. m. kó ích zì?
Như nước Nam gặp lúc vữa dê vừa rồi, hay những khi dại hạn và lụt. Nếu q. t. biết, khắc kó zúp dỡ. Song 1º/ là vì zân ta chưa ai biết dến mà kêu van, 2º/ vì Fáp sợ q. t. làm cho zân ta biết kách thân-ái và liên-hợp kủa vô-sản zai kấp trong thế zái, 3º/ nó sợ tuyên truyền k. m. cho nên nó hết sức zấu zân ta không cho biết rằng trong thế zái kó một hội như thế và ngăn trở q. t. ấy lọt vào dến Anam.
Kái zì Fáp gét, tất là kó ích cho Anam.
Kòn như việc k. m., q. t. nầy kũng zúp dược nhiều. Xem như khi zân Nga dói, nhờ q. t. nầy mà không dến nỗi oắn chính fủ k. m. Thợ thuyền Nhật nhờ q. t. nầy mà khôi fục dược kông hội lại mau. Thợ thuyền Dức nhờ q. t. nầy mà kứ việc fấn dấu vân.. v... thì biết rằng q. t. nầy sẽ kó ích cho k. m. Anam nhiều.
