Quân Pháp tấn công Hà Nội lần 2 (1882), tác giả dâng sớ xin quyết đánh. Bài thơ có thể làm trong dịp này.
8831Cung họa ngự chế thị chư văn thần nguyên vận
(Kính họa vần bài thơ vua ban dạy các quan văn)Bùi Văn Dị
Phiên âm Hán-Việt:
Thiên hải ân báo oán
Giang sơn mộng huống tằng.
Thượng thư tàm thế khốc,
Thoái lỗ phạp du năng.
Vị tử đan tâm tại,
Phù sinh bạch phát tăng.
Xuân phong xuy tiệm đáo,
Dao vọng tái phân trừng.
(Du hiên thi thảo)
Dịch nghĩa:
Ơn vua như trời bể, khôn bề báo đáp,
Huống chi lại từng có mộng ước với non sông.
Dâng thư lên hổ thẹn đến rơi nước mắt,
Việc lui giặc, tự thấy còn thiếu tài năng.
Thần chưa chết, tấm lòng son còn đó,
Sống kiếp phù sinh, mái đầu càng bạc thêm.
Gió xuân dần dần thổi đến,
Xa ngóng mây mù ngoài ải sẽ loãng tan.
