Hỏi trăng 2

Hỏi trăng 2
của Hồ Xuân Hương

Một trái trăng treo chín mõm mòm
Nẩy vầng quế đỏ^[1] đỏ lòm lom!
Trong in chiếc bích^[2] khuôn còn méo,
Ngoài khép đôi cung^[3] cánh vẫn khòm.
Ghét mặt kẻ trần đua xói móc,
Ngứa gan thằng Cuội đứng lom khom.^[4]
Hỡi người bẻ quế^[5] rằng ai đó,
Đó có Hằng Nga^[6] ghé mắt dòm.

Chú thích

▲ Quế đỏ: Huyền thoại nói trong mặt trăng có cây quế đỏ.
▲ Chiếc bích: Chiếc ngọc bích hình tròn dẹt, giữa có lỗ, người ta gọi mặt trăng là bích nguyệt.
▲ Người ta thường ví đường cong của mặt trăng như người tráng sĩ giương cánh cung.
▲ Ca dao: "Thằng Cuội ngồi gốc cây đa; Để trâu ăn lúa gọi cha ời ời..." ở đây vì tức tối nên thằng Cuội không ngồi mà đứng.
▲ Bẻ cành quế đỏ (đan quế) trên cung trăng, chỉ người thi đỗ tiến sĩ.
▲ Hằng Nga: Huyền thoại nói Hằng Nga vợ Hậu Nghệ ăn trộm thuốc tiên của chồng do bà Tây Vương mẫu cho, rồi một mình trốn lên ở cung trăng.

[1] ▲ Quế đỏ: Huyền thoại nói trong mặt trăng có cây quế đỏ.

[2] ▲ Chiếc bích: Chiếc ngọc bích hình tròn dẹt, giữa có lỗ, người ta gọi mặt trăng là bích nguyệt.

[3] ▲ Người ta thường ví đường cong của mặt trăng như người tráng sĩ giương cánh cung.

[4] ▲ Ca dao: "Thằng Cuội ngồi gốc cây đa; Để trâu ăn lúa gọi cha ời ời..." ở đây vì tức tối nên thằng Cuội không ngồi mà đứng.

[5] ▲ Bẻ cành quế đỏ (đan quế) trên cung trăng, chỉ người thi đỗ tiến sĩ.

[6] ▲ Hằng Nga: Huyền thoại nói Hằng Nga vợ Hậu Nghệ ăn trộm thuốc tiên của chồng do bà Tây Vương mẫu cho, rồi một mình trốn lên ở cung trăng.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]