Lời hỏi? Các anh em thanh niên/14

Văn thư lưu trữ mở Wikisource

Bài thứ mười bốn

I. — Việc hợp-quần ở các nước dể lắm, mà ở nước ta rất khó là vì cớ sao?

II. — Thưa, có hai cớ: một là người ta hay giã-dối, hai là người hay ta tham lợi riêng; hay giã-dối thời không tin nhau, hay tham lợi riêng thời không giúp đở nhau, có thể nào hợp-quần được.

I. — Những cái tệ đó gốc tự ỡ đâu mà ra, trò có biết không?

II. — Thưa, gốc tệ là bởi vì không giáo-dục.

I.— Phải rồi, người nước ta xưa nay thiệt là toàn vô giáo dục nhưng độc hại, thứ nhứt là chốn nào, trò biết chưa?

II.— Thưa, độc hại thứ nhứt là không có giáo-dục ở gia-đình bởi vì gia-đình đã không giáo-dục, thời ngoài ra nữa dầu có giáo-dục cũng không ích gì, mà huống chi nước ta chốn nào chốn nấy rặt là không giáo-dục.

I. — Thế thời cha mẹ cho con đi học không phải giáo-dục hay sao?

II. — Thưa thầy nói thế là sai rồi, cha mẹ biểu con đi học mà lại bảo con đi học để kiếm gạo, còn giáo-dục gì?

I. — Đi học để kiếm gạo, có tệ hại gì?

II. — Thưa, tệ hại lớn lắm, vì cái mục-đích cốt kiếm gạo thời cái mục-đích đi học đả dở hoắc nhân vì mục-đích đó mà sanh ra hay giả-dối, hay tham lợi riêng, cốt được gạo thời thôi, đạo-đức mà chi, hợp quần mà chi, ái-quốc mà chi, trăm việc hỏng trớt.

I. — Trò nói thế thời mục-đích đi học nên thế nào mới phải?

II. — Thưa, nên cầu cho làm được một con người.

I. — Làm được một con người là thế nào?

II.— Thưa, là làm cho xứng đáng một người dân nước Nam

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·