Bước tới nội dung

Sử ký Tư Mã Thiên/XXI-2

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Sử ký của Tư Mã Thiên, do Nhượng Tống dịch
Lời bình của Lâm Tây Trọng

Lời bình của Lâm Tây Trọng

Cha, anh Tử-Tư tuy chết một cách vô-tội ở Sở. Song đối với Bình-Vương, ông cũng đã từng quay mặt sang phía Bắc mà thờ làm vua! Vậy mà phá nước người ta, cho quân lính vào ở trong cung, lại còn quật mả, đánh thây, thực cũng không khỏi có điều quá! Ngay ở Tử-Tư, cũng tự nói là thi-hành có trái-ngược rồi! Trong lời tán, mở miệng không nói Tử-Tư nên báo lại như thế, chỉ nói Bình-Vương không nên ăn ở như vậy. Lại nói lảng ra một câu, tỏ ra ý bồi-hồi cảm-khái, không sát hẳn cũng không dời hẳn... Đó là phép dùng cây bút-nhẹ vậy! Liền đó đem việc Tử-Tư không chết theo cha, cùng chỗ nhẫn nhục rửa thù, suy biết cái khổ-tâm của người xưa, xuống luôn hai đợt, rồi đoán cho là hạng trượng-phu oanh-liệt, tức là ý « có chí thì nên »... Như vậy, mới khỏi vướng về nghĩa-lý! Việc Bạch công báo thù, vốn không đáng kể. Vì cuối truyện có nói đến, nên chỉ nói qua vài lời, trong khen nà ngụ ý chê, để so sánh với Tử-Tư, hàm-súc rất là nhiều nghĩa. Đây là một bài đắc-ý của ông Long-Môn.