Sự tích táo quân

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Sự tích táo quân
của không rõ

Theo người Việt Nam, Táo quân là chức Ngọc Hoàng thượng đế trao cho ba ngươi có mối tình thâm nghĩa nặng: nàng Thị Nhi và hai chàng Trọng Cao, Phạm Lang.

Thị Nhi có chồng là Trọng Cao. Tuy ăn ở mặn nồng tha thiết với nhau, nhưng mãi không có con. Vì vậy, dần dà Cao hay kiếm chuyện xô xát dằn vặt vợ.

Một hôm, chỉ vì một chuyện nhỏ, Cao gây thành chuyện lớn, đánh Thị Nhi và đuổi đi.

Nhi bỏ nhà, lang thang đến một xứ khác và sau đó gặp Phạm Lang. Phải lòng nhau, hai người kết thành vợ chồng.

Phần Trọng Cao, sau khi nguôi giận thì quá ân hận, nhưng vợ đã bỏ đi xa rồi. Ray rứt và nhớ quay quắt, Cao lên đường tìm kiếm vợ.

Ngày này qua tháng nọ, tìm mãi, hết gạo hết tiền, Cao phải làm kẻ ăn xin dọc đường. Cuối cùng, may cho Cao, tình cờ tìm xin ăn đúng nhà của Nhi, nhằm lúc Phạm Lang đi vắng. Nhi sớm nhận ra người hành khất thân tàn ma dại đúng là người chồng cũ của mình. Nàng mời vào nhà, nấu cơm mời Cao.

Đúng lúc đó, Phạm Lang trở về. Nhi sợ chồng nghi oan, nên giấu Cao dưới đống rạ sau vườn.

Chẳng may, đêm ấy, Phạm Lang nổi lửa đốt đống rạ để lấy tro bón ruộng.

Thấy lửa cháy, biết Cao ở trong đó, Nhi lao mình vào tính cứu Cao ra. Thấy Nhi nhảy vào đống lửa, Phạm Lang thương vợ cũng nhảy theo. Cả ba đều chết trong đám lửa.

Trên thiên đình, Ngọc Hoàng, biết cả ba người đều thật lòng thương nhau, mới cho họ ở cùng một chỗ và làm Táo quân, quấn quýt bên bếp hồng.

Ở bếp, ngươi ta thờ hình nhân Táo quân, nặn bằng đất sét gồm hai đàn ông và một bà đặt ở giữa.

Mỗi năm vào cuối ngày 23 tháng chạp, Táo phải về trời tâu việc lành dữ của thế gian và chiều 30 tháng chạp lại từ cõi trời trở lại thế gian lo công việc cũ.