Từ điển Việt–Bồ–La/I

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
I
I
vel y

í: intenção: intentio, nis. mạc í ai: conforme a intenção decada hũ: intentum ſuum ſeu voluntatem ſuam quiuis ſequatur. í mầy làm ſao: qual he o voſto intento, que pretendeis: intentio tua quænam eſt ? tôi có í: tenho intenção: intentionem habeo. vô í: ſem intenção, ſem aduertir: inaduertenter. đã hiẻu í: ià entendì: intentum percepi. í sách: o ſentido do libro: ſenſus ſeu intentũ libri. nghĩa, idem.

i, áo: cabaya: veſtis oblonga, toga æ.

yả: cagar: caco, as. immodeſta vox. alij, yẻ, modeſtè dic, đi đàng, đi ngŏài, đi ſou᷄.

jà, vide già.

ích: proueito: vtilitas, atis. ích gí: que proueito: emolumenti quid ?

yẻ, vide yả.

iẻ, vide gẻ.

yếm: corpinho de molher com que cobre os peitos: mammillare, is.

yểm: encantar, ou afogentar por virtude oculta: præſtigijs fugare. ſic yẻm thần; encantar o diabo que chamão tutelar afogentandoo pera que não acuda a aldea como fingẽ os gentios: incantare diabolum quem Ethnici vocant patronum, vt fugatus mala non auertat à pago ſibi cõmiſſo, vt ſtultè putant Ethnici.

yên: pas: pax cis. yên ổn: quieto: tranquillus, a, vm. bàng yên, idem. chảng yên mình: não ter ſaude: ſanitate carere. an, idem.

yên thinh yên: cidra: malum citreum.

yén ſaò: ninho de paſſaro; comer pretioſo: nidus quarundam auium, qui eſt pretioſus ad edendum. tổ én, idem.

yến, làm yến: aparelhar meſa redonda pera alguem comer: menſam rotundam parare vt aliquis comedat. làm cỗ, idem.

yến, một yến: des cates ou arrateis: decem libræ. hai yến: vinte cates: viginti libræ &c.

yết hàu: eſquinencia: angina, æ.

yêu: amar, estimar, contentarſe: amo, as, in pretio

I
I
vel y

habere. chảng yeu: não quero, não me contenta: nolo, non placet.

yếu: fraco: debilis, e. yếu đuối, idem. yếu liẹt: doente: ægrotus, a, vm. cột yếu: coluna fraca: debilis columna.

yểu, chết yểu: morrer de pouca idade: iuuenem mori. khi thụ khi yểu: ha quem viue muito e tambem quem morre cedo: citò morientes dantur, ſunt & qui diù viuunt.

jì, vide gì.

im: terra boa pera ſemear: campus ad ſæmen aptus.

in: imprimir, impreſsão: typographia, typis mandare. in sách: imprimir liuros: typis mandare libros. cắt ꞗĕán in: abrir estampa na taboa: incidere tabulas ad typographiam. ꞗĕải in: canga pintada: typis depicta tela. in mẹo: encaixos: inſertio, nis.

ỉnh ương: ſuppos de grande barriga: vaſa quædam magna & extenſa ex cannis indicis confecta in quibus oriza mundatur.

jó, vide gió.

jờ, vide giờ.

yợ ra: arrotar; eructo, as. ực ra, ơ, idem.

ít: tambem: etiam.

ít: hum pouco: parum. ít chớ: pouco e não mais; parum tantum. ít nữa: hum pouco mais; parum adhuc. ít nữa: daqui hum pouco; ſtatim paulo poſt.

jủ, vide giủ.

jữ, vide giữ.