CHƯƠNG XV
VIỆC ĐÁNH-DẸP Ở TRUNG-KỲ VÀ Ở BẮC-KỲ
- Việc đánh-dẹp ở các nơi
- Vua Đồng-khánh ra Quảng-bình
- Hoàng kế Viêm ra quân thứ mạn Quảng-bình
- Lập đồn Minh-cầm
- Vua Hàm-nghi bị bắt
- Vua Thành-thái
- Sự đánh-dẹp ở Bắc-kỳ
- Việc Phan đình Phùng
- Lòng yêu nước của người Việt-nam
1. VIỆC ĐÁNH-DẸP Ở CÁC NƠI. Trong khi thống-đốc Paul Bert xếp-đặt mọi việc ở Bắc-kỳ, thì ở Trung-kỳ quân Cần-vương ở các tỉnh vẫn đánh phá. Quân Pháp phải tìm cách mà đánh-dẹp cho yên. Ở mạn Bình-thuận, Phú-yên thì thiếu-tá De Lorme và viên Công-sứ Aymonier cùng với Trần bá Lộc 陳 伯 祿 đem lính tây và lính ở Nam-kỳ ra đánh-dẹp. Trần bá Lộc dùng cách dữ-dội, chém giết rất nhiều, bởi vậy đất Bình-thuận không bao lâu mà yên; rồi đem quân ra dẹp đảng văn-thân ở Phú-yên và Bình-định, bắt được cử-nhân Mai xuân Thưởng 枚 春 賞, Bùi Điền 裴 佃 và Nguyễn đức Nhuận 阮 德 潤 đem chém. Từ tháng 6 năm bính-tuất (1886) đến tháng 6 năm đinh-hợi (1887), thì những tỉnh ở phía nam đất Kinh-kỳ đã dẹp yên.
2. VUA ĐỒNG-KHÁNH RA QUẢNG-BÌNH. Đất Trung-kỳ từ Quảng-trị trở ra chưa được yên. Vua Đồng-khánh bèn
