Wikisource:Kiểm soát chỉ mục
| Kiểm soát chỉ mục |
| Trang này mô tả khái niệm kiểm soát chỉ mục và cách dùng nó tại Wikisource để liên kết các tác phẩm và tác giả đến các tài nguyên bên ngoài theo cách thức nhất quán và ít sai sót. |
Kiểm soát chỉ mục là công việc tạo mới và bảo quản các chỉ mục cho tài liệu tham khảo trong một hồ sơ danh mục, và đặc biệt hữu ích khi cần gán mã số định danh cho người, công việc hoặc vật thể. Trong Wikisource, nó có nghĩa là bảo quản các liên kết đến các tập hồ sơ danh mục đã được chuẩn hóa bên ngoài Wikisource.
Cách dùng kiểm soát chỉ mục ở Wikisource
[sửa]Bản mẫu {{kiểm soát chỉ mục}} sẽ được gắn tại các trang tác gia và sách để thu thập dữ liệu chỉ mục từ các nguồn phù hợp. Bản mẫu này sẽ truy cập vào Wikidata thông qua mô-đun authority control.
Bản mẫu nên được đặt ở cuối trang.
Danh sách các danh mục
[sửa]Dưới đây là danh sách các bộ kiểm soát chỉ mục có thể dùng tại Wikisource, cùng với ví dụ về định danh và liên kết đến các cơ sở dữ liệu tương ứng. Mỗi tên không gian khác sau sẽ có các bộ kiểm soát chỉ mục khác nhau.
Kiểm soát chỉ mục cho tác gia
[sửa]Phần lớn các kiểm soát chỉ mục dùng cho không gian tên tác gia.
| Tên danh mục | Wikidata | Tham số | Ví dụ | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| Virtual International Authority File | P214 | VIAF | 75121530 | VIAF kết hợp dữ liệu chỉ mục từ khoảng 20 hồ sơ và thư viện chỉ mục trên khắp thế giới. Đây là điểm bắt đầu rất tốt khi tìm hiểu về tác giả.
Vì VIAF là bộ tổng hợp các chỉ mục, nó rất dễ bị tình trạng một nhân vật có nhiều hồ sơ khác nhau từ các nguồn khác nhau. Trong trường hợp đó, hãy dùng hồ sơ có LCCN và báo vấn đề này cho VIAF. |
| Library of Congress Control Number | P244 | LCCN | n/79/022889 | Dữ liệu chỉ mục về người của Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ có số kiểm soát theo dạng một chữ, rồi đến 2 hoặc 4 số biểu thị năm rồi đến 6 số biểu thị số thứ tự. Định dạng thứ hai là định dạng dùng trong các bản mẫu Wikisource, vì các thành phần được phối hợp khác nhau tùy vào mục đích sử dụng. Số sẽ được tách thành từng phần bằng dấu "/" và số 0 đứng đầu sẽ bị bỏ đi:
|
| Định danh tên chuẩn quốc tế | P213 | ISNI | 0000 0001 2126 5882 | Do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) phát triển. |
| Open Researcher and Contributor ID | P496 | ORCID | 0000-0002-9126-6845 | Tên định danh cho những người sáng tạo nội dung (gồm các tác giả khoa học và học thuật, và những người khác). |
| Hồ sơ chuẩn chung | P227 | GND | 118529579 | Cơ sở dữ liệu của Đức, Áo và Thụy Sĩ. |
| LIBRIS | P906 | SELIBR | 184709 | Cơ sở dữ liệu của Thụy Điển. Các hồ sơ được gắn nhãn "Người" là các kiểm soát chỉ mục đúng dành cho tác giả; các hồ sơ gắn nhãn "Tên" không phân biệt được những người có trùng tên. |
| Système universitaire de documentation | P269 | SUDOC | 026842718 | Cơ sở dữ liệu của Pháp. |
| Bibliothèque Nationale de France | P268 | BNF | cb119016075 | Cơ sở dữ liệu của Thư viện Quốc gia Pháp. |
| Biografisch Portaal | P651 | BPN | 59069719 | Cơ sở dữ liệu của Hà Lan. |
| ResearcherID | P1053 | RID | I-6013-2012 | Hệ thống định danh dành cho tác giả khoa học. |
| BIBSYS | P1015 | BIBSYS | x90060933 | Cơ sở dữ liệu của Na Uy. |
| Danh sách Liên minh Tên Nghệ sĩ | P245 | ULAN | 500240971 | Dữ liệu kiểm soát từ Quỹ J. Paul Getty. |
| Từ điển lịch sử Thụy Sĩ | P902 | HDS | 3554 | Cơ sở dữ liệu của Thụy Sĩ. |
| Lexicon Istoric Retic | P886 | LIR | 300 | Cơ sở dữ liệu của Thụy Sĩ. Biến thể của Từ điển lịch sử Thụy Sĩ. |
| MusicBrainz | P434 | MBA | 78b3e75a-e409-4018-92f8-2ad8b9afede9 | |
| Thư viện Quốc gia Úc | P409 | NLA | 36582360 | Cơ sở dữ liệu của Úc. |
| Thư viện Quốc hội Nhật Bản | P349 | NDL | 00453065 | Cơ sở dữ liệu của Nhật. |
| Thư viện Trung tâm Quốc gia | P1048 | NCL | 1084237 | Cơ sở dữ liệu của Đài Loan. |
| Thư viện Quốc gia Cộng hòa Séc | P691 | NKC | jn19981001510 | Cơ sở dữ liệu của Séc. |
| Thư viện Học thuật và Hệ thống Thông tin Trung Quốc | P270 | CALIS | n2004257484 | Cơ sở dữ liệu của Trung Quốc. |
| CiNii | P271 | CiNii | DA01901178 | Cơ sở dữ liệu của Nhật dành cho các tác giả học thuật do Viện Công nghệ Thông tin Quốc gia quản lý. |
| Viện Thư viện Trung ương về Danh mục Thư viện Ý và Thông tin thư mục | P396 | SBN | IT\ICCU\CFIV\008732 | Cơ sở dữ liệu của Ý. |
| Cơ sở dữ liệu Tiểu sử Trung Quốc | P497 | CBDB | 0015887 | Cơ sở dữ liệu của Trung Quốc. |
| Léonore | P640 | Leonore | LH/2064/18 | Cơ sở dữ liệu gồm những người nhận Bắc đẩu bội tinh của Pháp. |
| Digital Library for Dutch Literature | P723 | DBNL | orwe001 | Cơ sở dữ liệu của Hà Lan. |
| Thư viện Nhà nước Nga | P947 | RSL | 000083167 | Cơ sở dữ liệu của Nga. |
| Biblioteca Nacional de Portugal | P1005 | PTBNP | 75714 | Cơ sở dữ liệu của Bồ Đào Nha. |
| Nationale Thesaurus Auteursnamen | P1006 | NTA | 06825878X | Cơ sở dữ liệu của Hà Lan. |
| Bibliotheca Apostolica Vaticana | P1017 | BAV | ADV12232726 | Thư viện Vatican. |
| National Library of Israel | P949 | NLI | 000038104 | Cơ sở dữ liệu Israel. |
| Thư viện Quốc gia Trung Quốc | P1213 | NLC | 000167505 | Cơ sở dữ liệu của Trung Quốc. |
| Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny | P1207 | NUKAT | n93129655 | Cơ sở dữ liệu của Ba Lan. |
| International Plant Names Index | P428 | Botanist | E.Britton | Tên viết tắt tác giả sinh học được chuẩn hóa |
| National Archives and Records Administration | P1222 | NARAid | 1261102 | Định danh cho người.
Ghi chú: Cục này không còn hỗ trợ Danh mục Nghiên cứu Lưu trữ. Nó hiện chỉ lưu trữ các liên kết cũ. |
| Internet Broadway Database | P1220 | IBDB | 87740 | Cơ sở dữ liệu sân khấu Mỹ. |
| Internet Speculative Fiction Database | P1233 | ISFDB | 5 | Cơ sở dữ liệu tác giả tiểu thuyết (gồm tiểu thuyết khoa học, viễn tưởng, kinh dị, v.v.). |
| Find a Grave | P535 | Grave | 1024 | Cơ sở dữ liệu vị trí và thông tin mộ phần. |
| Dự án Phả hệ Toán học | P549 | MGP | 60985 | Cơ sở dữ liệu các nhà toán học và khoa học máy tính |
| Viện Lịch sử Nghệ thuật Hà Lan | P650 | RKD | 23481 | Cơ sở dữ liệu của Hà Lan. |
| Biblioteca Nacional de España | P950 | BNE | XX1720461 | Cơ sở dữ liệu của Tây Ban Nha |
| Thư viện Quốc gia Romania | P1003 | NLR | 000074735 | Cơ sở dữ liệu của Romania. |
| Hạ viện Pháp | P1045 | Sycomore | Cơ sở dữ liệu thành viên Hạ viện Pháp. | |
| Catholic Hierarchy | P1047 | CH | bertj | Cơ sở dữ liệu các giám mục Công giáo. |
| Danh mục Tiểu sử Quốc hội Hoa Kỳ | P1157 | USCongress | Cơ sở dữ liệu của tất cả thành viên quá khứ và hiện tại của Quốc hội Hoa Kỳ và Quốc hội Lục địa. | |
| Theaterlexikon der Schweiz | TLS | Bách khoa toàn thư sân khấu Thụy Sĩ. | ||
| SIKART | P781 | SIKART | Bách khoa toàn thư nghệ thuật nhìn của Thụy Sĩ và Liechtenstein. | |
| KulturNav | P1248 | KULTURNAV | Cơ sở dữ liệu của Na Uy. | |
| Litterra | P6130 | Littera | 11 | Cơ sở dữ liệu của Galician-Bồ Đào Nha. |
Kiểm soát chỉ mục cho tác phẩm
[sửa]| Tên danh mục | Wikidata | Tham số | Ví dụ | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| Library of Congress Control Number | P1144 | LCCNbook | 67007868 | Cơ sở dữ liệu của Mỹ. |
| Online Computer Library Center | P243 | OCLC | 653572 | Bản mẫu củng tạo ra một liên kết y hệt dành cho WorldCat ở cuối danh sách. |
| ISBN | P212 | ISBN | ISBN 978-3-16-148410-0 | Dùng công cụ tìm kiếm Wikimedia tại Đặc biệt:Nguồn sách. Mô-đun hiện tại chỉ truy cập ISBN 13 chữ số và bỏ qua thuộc tính 10 chữ số. |
| Thư viện Quốc hội Nhật Bản | P1054 | NDLbook | Cơ sở dữ liệu của Nhật Bản. | |
| ISSN | P236 | ISSN | 0028-0836 | Định danh đơn nhất cho xuất bản nhiều kỳ. Liên kết đến trang WorldCat. |
| DOI | P236 | DOI | Liên kết đến trang WorldCat. | |
| Excellence in Research for Australia | P1058 | ERA | Thư mục tạp chí Úc. | |
| International Standard Music Number | P1208 | ISMN | Mã định danh cho nhạc in. | |
| Open Library | P648 | OL | OL24401731M | Cơ sở dữ liệu của Internet Archive. |
| Internet Archive | P724 | ARCHIVE | greggshorthandfu00greg | |
| Google Books | P675 | |||
| Europeana | P727 | Europeana | ||
| LibraryThing | P1085 | LT | 111764 | Mạng xã hội dựa trên sách. Các bản sách sẽ nằm trong thư mục con của URL sách (ví dụ 111764/81952229). Tác giả không được hỗ trợ theo thuộc tính này trên Wikidata. |
| Système universitaire de documentation | P1025 | SUDOCbook | Cơ sở dữ liệu của Pháp. | |
| Zeitschriftendatenbank | P1042 | ZDB | Cơ sở dữ liệu tạp chí của Đức. | |
| Mạng thư viện Đức Tây-Nam | P1044 | SWB | Cơ sở dữ liệu của Đức. | |
| United States National Library of Medicine | P1055 | NLM | Cơ sở dữ liệu của Mỹ gồm các tạp chí về y dược. | |
| SELIBR | P1182 | SELIBRbook | Cơ sở dữ liệu của Thụy Điển. | |
| Internet Speculative Fiction Database | P1235 | ISFDBser | Tập hoặc tạp chí tiểu thuyết. | |
| Internet Speculative Fiction Database | P1234 | ISFDBcon | Nội dung xuất bản tiểu thuyết | |
| National Digital Library of India | P2185 | DLI |
Kiểm soát chỉ mục theo chủ đề
[sửa]| Tên danh mục | Wikidata | Tham số | Ví dụ | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| Dewey Decimal Classification | P1036 | Dewey | Phân loại trong hệ thống Thập phân Dewey. | |
| National Archives and Records Administration | P1223 | NARAorg | 1164181 | Mã định danh cho tổ chức. |
| National Archives and Records Administration | P1224 | NARAgeo | 4177390 | Mã định danh cho vị trí địa lý |
| National Archives and Records Administration | P1225 | NARAsub | 4508288 | Mã định danh cho chủ đề. |
| National Archives and Records Administration | P1226 | NARAtype | 4172800 | Mã định danh cho một loại hồ sơ cụ thể. |
| Internet Speculative Fiction Database | P1239 | ISFDBpub | Nhà xuất bản tiểu thuyết. | |
| Lista de Encabezamientos de materia para las Bibliotecas Públicas | P920 | LEMBP | Danh sách các Đầu chủ đề dành cho Thư viện công cộng; dữ liệu của Tây Ban Nha. |
Kiểm soát chỉ mục chung
[sửa]| Tên danh mục | Wikidata | Tham số | Ví dụ | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| WorldCat | n/a | WORLDCAT | WorldCat do OCLC vận hành và có thể liên kết bằng nhiều cách, ví dụ bằng ISSN, OCLC, LCCN. Dùng tham số WORLDCAT sẽ ghi đè lên liên kết tạo tự động. Luôn xuất hiện ở cuối danh sách kiểm soát chỉ mục. | |
| Freebase | P646 | Freebase | /m/02mjmr | Cơ sở dữ liệu tri thức. |
| Internet Movie Database | P345 | IMDB | nm0831290 | Chủ yếu dùng cho nhà biên kịch và các tác giả khác, nó cũng hữu ích cho phim trên Wikisource. |
Tìm mã số kiểm soát chỉ mục
[sửa]Số định danh của kiểm soát chỉ mục có thể tìm thấy ở trang web tương ứng với thông tin kiểm soát chỉ mục. Ví dụ, tìm trong tập hồ sơ Thư viện Quốc hội là cách tốt để tìm LCCN đúng. Một số nguồn cung cấp liên kết đến các bộ kiểm soát chỉ mục khác nhưng nhiều nguồn không có.
Có hai nguồn chính để tìm nhiều hơn một chỉ số kiểm soát chỉ mục:
- VIAF
- WorldCat, dành cho tác phẩm
- WorldCat Identities, dành cho tác giả
Trong số này, VIAF, là bộ chỉ mục tổng hợp, sẽ liệt kê phần lớn mã số vào một chỗ. WorldCat thường cung cấp, cho tác giả, số LCCN và VIAF và, cho tác phẩm, số LCCN và OCLC.
Đối với các tác phẩm lấy nguồn từ Internet Archive, một số bộ kiểm soát chỉ mục có thể được tìm thấy trên website liên kết, Open Library.
Kiểm soát chỉ mục cũng được dùng ở một số dự án anh em của Wikisource như Wikipedia và Wikimedia Commons. Có thể thêm thông tin kiểm soát chỉ mục đã có ở các dự án đó. Chúng có thể được sao chép vào trang Wikisource mà không cần thay đổi thêm.
Dữ liệu VIAF
[sửa]Liên kết kiểm soát chỉ mục có thể được thêm vào Wikisource, sẽ ghi đè thông tin có sẵn trên Wikidata, nhưng cách tốt nhất là giữ toàn bộ dữ liệu ở Wikidata nơi nó được các dự án khác sử dụng.
Ngoại lệ duy nhất là liên kết VIAF.
Liên kết VIAF trên Wikisource cho thấy dữ liệu đã được kiểm tra và xác nhận bởi con người tại dự án này. Dùng {{kiểm soát chỉ mục}} mà không có liên kết VIAF tức là muốn cho biết dữ liệu chưa được xác nhận tại dự án này.
Các thể loại theo dõi sau sẽ cho thấy hiện trạng các liên kết VIAF tại dự án này.
- Thể loại:VIAF không có trên Wikisource (376 trang)
- Thể loại:VIAF không có trên Wikidata (0 trang)
- Thể loại:VIAF khác với Wikidata (3 trang)