Đề Từ Trọng phủ Canh ẩn đường

by Nguyễn Trãi

Nguyên văn chữ Hán	Phiên âm Hán Việt	Dịch nghĩa
去怕繁花沓軟塵 一犁岩畔可藏身 商家令佐稱莘野 漢世高風仰富春 松菊猶存歸未晚 利名不羨隱方真 嗟余久被儒冠誤 本是耕閑釣寂人	Khứ phạ phiền hoa đạp nhuyến trần ; Nhất lê nham bạn khả tàng thân. Thương gia lệnh tá xưng Sằn dã[1] ; Hán thế cao phong ngưỡng Phú xuân[2]. Tùng cúc do tồn qui vị vãn ; Lợi danh bất tiển ẩn phương chân. Ta dư cửu bị nho quan ngộ[3] ; Bản thị canh nhàn điếu tịch[4] nhân.	Sợ chốn phiền hoa đạp bụi bặm mềm dịu mà phải bỏ ; Với một cày ở bậc đá có thể ẩn thân được. Khen ngợi người phò tá giỏi của nhà Thương ở đất Sằn-dã ; Ngưỡng mộ phong thái cao thượng của (Nghiêm Quang) đời Hán ở đất Phú-xuân. Tùng cúc hãy còn, ta về chửa muộn ; Lợi danh không thèm, ẩn mới đúng hơn. Thân ta bị cái mũ nhà nho đánh lừa đã lâu ; Vốn ta là người cày (trong thanh) nhàn câu (trong hiu) quạnh.

   

---

---

Chú thích

1. ▲ Sằn dã: Y Doãn giúp vua Thang nhà Thương, vốn cày ở Sằn dã, vua Thang ba lần mời mới ra, giúp Thang đánh Kiệt, xây dựng nhà Thương
2. ▲ Phú xuân: Nghiêm Quang vốn là họ Trang, bạn học với Lưu Tú (Hán Quang Vũ), khi Quang Vũ làm vua, đổi họ tên ẩn ở Phú xuân, Quang Vũ thân hành đến thăm và mời cũng không chịu ra giúp. Người ta có câu rằng: « Đồng giang nhất ty, phò Hán cửu đình », nghĩa là « Một sợi tơ câu ở Đồng giang, mà đỡ được chín đỉnh của nhà Hán », ý nói giữ tiết thanh cao như thế chính là giúp nhà Hán đó
3. ▲ Đỗ Phủ trong bài thơ « Phụng tặng Vi Tả thừa » có câu: « Nho quan đa ngộ thân », nghĩa là « Mũ nhà nho lầm mình nhiều »
4. ▲ Canh nhàn điếu tịch: nghĩa là « Cày trong cảnh nhàn hạ, câu trong cảnh thanh vắng ». So với câu « Câu quạnh cày nhàn dưỡng mấy thân » bài 29 trong Quốc âm thi tập