Gia Long tẩu quốc/Hồi thứ bảy
HỒI THỨ BẢY
Trấn Ba-giồng, Châu-văn-Tiếp chỉnh đốn quân lương;
Vào Giađịnh, Đổ-thanh-Nhơn thi hành mật ước
Đây nhắc lại Châu-văn-Tiếp lúc bây giờ ỡ tại Ba-giồng đương lo chiêu mộ binh sỉ, bữa nọ nói với Lê-văn-Quân rằng:
— Nay binh lương thuyền pháo của ta đả cụ bị sẳn sàng, vậy hiền đệ phải lập tức qua cù-lao Thổ-châu rước Điện-Hạ về đặng định ngày cữ binh khởi chiến, nói vừa dứt lời, bổng thấy một tên quân nhơn vào báo rằng: có một người đương đứng ngoài ngỏ, xin vào ra mắt.
Châu-văn-Tiếp[1] và Lê-văn-Quân[2] lật đật bước ra, thấy người ấy là Nguyển-Hữu-Thoại thì mừng rở dắc vô thính đường và hỏi rằng:
— Điện-Hạ và cung quyến của ngài đều được bình yên vô dạng chăng?
Nguyển-hữu-Thoại nói: Ngài và cung quyến ngài cả thảy đều bình yên.
Châu-văn-Tiếp hỏi: Nay tướng quân đến đây có việc chi cẫn cấp chăng? Xin nói cho tôi rõ chút.
Nguyển-hữu-Thoại nói: Tôi vâng lịnh Điện-Hạ đến đây thông tin cho tướng quân hay rằng: Hiện thời bây giờ Điện-Hạ đả trở lại Cần-thơ rồi, ngài định trong mười lâm ngày nữa, thì các binh sỉ ở cù-lao Thổ-châu sẻ về hiệp với các đạo binh nghỉa dỏng ở Hà-tiên, Châu-đốc, đặng tấn lên thâu phục Long-xuyên và các miền kế cận.
Vậy tướng quân phải chỉnh đốn binh sỉ sẳn sàng và phải đem một đội chiến thuyền đến Long-xuyên, đặng ngài độ binh qua địa phân Sa-đéc, rồi sẽ trực chỉ xuống Long-hồ, còn tướng quân thì phãi đem binh đánh lấy Mỷ-tho, rồi hiệp binh cùng ngài mà tấn vào Gia-định, và ngài bão Lê-văn-Quân phãi lập tức đem mật chỉ truyền cho Đổ-thanh-Nhơn rằng: phãi đem một đạo binh đánh lấy Biên-hòa, và một đạo bọc theo ngã Thủ-dầu-Một mà kéo xuống, đặng hội binh cùng ngài mà đánh lấy Gia-định.
Châu-văn Tiếp nghe Nguyển-hửu-Thoại nói rồi, thì liền bão Lê-văn-Quân thằng ngựa gát yên, đi với bốn tên quân nhơn ra Bình-Thuận, truyền cho Đổ-thanh-Nhơn phải y lịnh thi hành lập tức, rồi day lại nói với Nguyển-hữu-Thoại rằng:
— Vậy xin tướng quân trở về thông tin cho Điện-Hạ hay rằng: tôi đả chỉnh đốn quân sỉ sẳn sàng, và sẽ y kỳ, đem binh thuyền đến Long-Xuyên mà tiếp giá.
Nguyển-hữu-Thoại hõi: Hiện bây giờ tướng quân có đặng binh thuyền bao nhiêu?
Châu-văn-Tiếp nói: Hiện bây giờ tôi có ba ngàn quân nghĩa dõng, và ba chục chiến thuyền nhõ đễ đi trong sông còn binh của Điện-Hạ bây giờ đặng bao nhiêu, xin tướng quân nói cho tôi rỏ.
Nguyển-hữu-Thoại nói: Hiện bây giờ đã có một ngàn binh bộ ở Cà-mau, và các đạo binh nghĩa dõng ở Hà-tiên và Rạch-giá cũng được một ngàn nữa, còn năm trăm binh thủy đương ỡ cù-lao Thổ-Châu, cả thãy độ chừng hai ngàn năm trăm binh bộ và binh thủy. Nói rồi liền từ giã Châu-văn-Tiếp đặng trỡ về bẩm lại cho đức Nguyển-Ánh rõ.
Đây nói về đạo binh cũa Đổ-thanh-Nhơn ở ngoài Bình-Thuận kéo vô đi ngả đường rừng, bổng gặp Lê-văn-Quân tại Mô-Xài. Lê-văn-Quân bèn trao mật thơ cũa đức Nguyển Ánh cho Đổ-thanh-Nhơn xem và nói rằng:
Điện-Hạ bây giờ đương chiêu tập mấy đạo binh nghĩa-dõng ỡ Cần-thơ, bảo tôi thông tin cho tướng quân hay, khắc kỳ nội một tháng, thì phải hội binh tại Saigon mà diệt trừ quân giặc.
Đổ-thanh-Nhơn xem mật thơ rồi mỉn cười mà nói rằng:
— Ngươi hãy về bẫm lại cho Điện-Hạ hay rằng: xin ngài chớ lo, ta sẻ lấy thành Gia-định lại trong nháy mắt, và chém đầu tướng giặc là Tư-khấu-Oai trước khi ngài tới Saigon.
Lê-văn-Quân nghe Đỗ-thanh-Nhơn nói chẩm hẩm thì nghĩ thằm rằng: Tư-khấu-Oai là một tên kiện tướng cũa Tây-sơn, đánh giặc đã nỗi danh, mà sao Đổ-thanh-Nhơn dám đại ngôn quyết đoán như vậy.
Kế nghe Đổ-thanh-Nhơn day lại nói với một tướng kia là Đỗ-Bãng và bão rằng:
— Ngươi hãy qua đồng-môn sắp đặt năm chục chiến-thuyền và sáu trăm thủy binh cho sẳn. Hạn trong hai mươi ngày nửa, phải ra đánh lấy đồn Tâm-kỳ, và ngăn đón quân giặc, đừng cho chúng nó ra khõi sông Nhà-Bè địa phận.
Tướng ấy vâng lịnh lui ra, còn Đổ-thanh-Nhơn truyền cho các tướng kia sắm sữa kéo binh tấn tới.
Chú thích
- ▲ Theo sử ta và histoire d'annam của Charles maybon nói: Châu-văn-Tiếp quê quán ở Phú-yên, sau nghe Tây-sơn dấy loạn, đem binh ra giúp chúa Nguyễn, vua Duệ-Tôn, khi Duệ-Tôn bị Tây-sơn giết, thì Châu-văn-Tiếp ỡ Trà-lang-Sơn đem binh vào Giađịnh giúp Đức Nguyễn-Ánh
- ▲ Lê-văn-Quân là người ở Định-Tường (Mỷ-tho) khi ban sơ theo Đổ-thanh-Nhơn, sau lại về giúp Châu-văn-Tiếp mà làm bộ hạ, theo lời trong Giađịnh thông chí, (description de Giađịnh par Aubaret) thì Lê-văn-Quân là người có tánh nóng nảy, và căng cường, sau tự tử trong năm 1791.