10906Họa Bùi Kinh lược nguyên vậnNguyễn Ngọc Tương
Phiên âm Hán-Việt:
Thế cục phân phân hà định thị?
Niên ba nhiễm nhiễm cửu tri phi.
Nhất tâm phụng khuyết tài nhưng chuyết,
Ngũ tải trù biên sự mỗi vi.
Cảm vọng nê bàn năng tự phấn,
Khước liên lâm điểu quyện tư quy.
Long ân vị báo nhân tương lão,
Sầu đối quân trung ngự tứ y.
Dịch nghĩa: Họa nguyên vận thơ quan Kinh lược họ Bùi[1]
Cuộc đời rối ren biết thế nào là phải?
Tuổi cao lần lữa lâu mới biết những điều sai.
Một lòng phụng sự vua, nhưng tài non kém,
Năm năm lo liệu chốn biên cương, sự việc thường trái ý mình.
Dám mong rồng cuộn bùn[2] có thể bay lên được,
Lại thương chim rừng mỏi cánh muốn bay về.
Ơn sâu chưa đền được thì thân đã già yếu,
Buồn rầu khi nhìn tấm áo vua ban cho khi ở trong quân.
Chú thích
▲Bùi Văn Dị (1833-1895), còn được gọi là Bùi Dị. Ông là nhà thơ, nhà giáo và là một đại thần nhà Nguyễn.
▲Mượn chữ trong kinh Thái Huyền: Long bàn vu nê. Ở đây có lẽ ám chỉ vua Hàm Nghi lúc xuất bôn, phải chịu lắm gian lao để mưu cuộc chống Pháp.
Tác phẩm này, được phát hành trước ngày 1 tháng 1 năm 1929, đã thuộc phạm vi công cộng trên toàn thế giới vì tác giả đã mất hơn 100 năm trước.