Lu-ca/1
Tiểu-dẫn
11 Hỡi Thê-ô-phi-lơ quí-nhơn, vì có nhiều kẻ dốc lòng chép sử về những sự đã làm nên trong chúng ta, — 2 theo như các người chứng-kiến từ lúc ban đầu và trở nên người giảng đạo đã truyền lại cho chúng ta, — 3 vậy, sau khi đã xét kỹ-càng từ đầu mọi sự ấy, tôi cũng tưởng nên theo thứ-tự viết mà tỏ ra cho ông, 4 để ông biết những đều mình đã học là chắc-chắn.
Sự giáng-sanh Đức Chúa Jêsus và thuở Ngài còn nhỏ
(Từ 1 : 5 đến 2 : 52)
Lời tiên-tri về sự sanh Giăng Báp-tít
5 Trong đời Hê-rốt, vua nước Giu-đê, có một thầy tế-lễ, về ban A-bi-a, tên là Xa-cha-ri; vợ người là Ê-li-sa-bét, thuộc về chi-phái A-rôn. 6 Cả hai đều là công-bình trước mặt Đức Chúa Trời, vâng-giữ mọi điều-răn và lễ-nghi của Chúa một cách không chỗ trách được. 7 Hai người không có con, vì Ê-li-sa-bét son-sẻ, và cả hai đều cao tuổi.
8 Vả, Xa-cha-ri cứ theo thứ-tự trong ban mình mà làm chức tế-lễ trước mặt Đức Chúa Trời. 9 Khi đã bắt thăm theo lệ các thầy cả lập ra rồi, thì người được gọi vào nơi thánh[1] của Chúa để dâng hương. 10 Đương giờ dâng hương, cả đoàn dân đông đều ở ngoài cầu-nguyện. 11 Bấy giờ có một thiên-sứ của Chúa hiện ra cùng Xa-cha-ri, đứng bên hữu bàn-thờ xông hương. 12 Xa-cha-ri thấy, thì bối-rối sợ-hãi. 13 Nhưng thiên-sứ nói cùng người rằng: Hỡi Xa-cha-ri, đừng sợ, vì lời cầu-nguyện ngươi đã được nhậm rồi. Ê-li-sa-bét, vợ ngươi, sẽ sanh một con trai, ngươi khá đặt tên là Giăng. 14 Con trai đó sẽ làm cho ngươi vui-mừng hớn-hở, và nhiều kẻ sẽ mừng-rỡ về sự sanh người ra. 15 Vì người sẽ nên tôn-trọng trước mặt Chúa; không uống rượu hay là giống gì làm cho say, và sẽ được đầy-dẫy Đức Thánh-Linh từ khi còn trong lòng mẹ. 16 Người sẽ làm cho nhiều con trai Y-sơ-ra-ên trở lại cùng Chúa, là Đức Chúa Trời của họ; 17 chính người lại sẽ lay tâm-thần quyền-phép Ê-li mà đi trước mặt Chúa, để đem lòng cha trở về con-cái, kẻ loạn-nghịch đến sự khôn-ngoan của người công-bình, đặng sửa-soạn cho Chúa một dân sẵn lòng. 18 Xa-cha-ri thưa rằng: Bởi sao tôi biết được đều đó? Vì tôi đã già, vợ tôi đã cao tuổi rồi. 19 Thiên-sứ trả lời rằng: Ta là Gáp-ri-ên, đứng trước mặt Đức Chúa Trời; Ngài đã sai ta đến truyền cho ngươi và báo tin mừng nầy. 20 Nầy, ngươi sẽ câm, không nói được cho đến ngày nào các đều ấy xảy ra, vì ngươi không tin lời ta, là lời đến kỳ sẽ ứng-nghiêm.
21 Bấy giờ, dân-chúng đợi Xa-cha-ri, và lấy làm lạ, vì người ở lâu trong nơi thánh. 22 Khi Xa-cha-ri ra, không nói với chúng được, thì họ mới hiểu rằng người đã thấy sự hiện-thấy gì trong đền-thánh; người ra dấu cho họ, mà vẫn còn câm. 23 Khi những ngày về phần việc mình đã trọn, người trở về nhà. 24 Khỏi ít lâu, vợ người là Ê-li-sa-bét chịu thai, ẩn mình đi trong năm tháng, mà nói rằng: 25 Ấy là ơn Chúa đã làm cho tôi, khi Ngài đã đoái đến tôi, để cất sự xấu-hổ tôi giữa mọi người.
Thiên-sứ báo tin Đức Chúa Jêsus giáng-sanh
26 Đến tháng thứ sáu, Đức Chúa Trời sai thiên-sứ Gáp-ri-ên đến thành Na-xa-rét, xứ Ga-li-lê, 27 tới cùng một người nữ đồng-trinh tên là Ma-ri, đã hứa gả cho một người nam tên là Giô-sép, về dòng vua Đa-vít. 28 Thiên-sứ vào chỗ người nữ ở, nói rằng: Hỡi người được ơn, mừng cho ngươi; Chúa ở cùng ngươi. 29 Ma-ri nghe nói thì bối-rối, tự hỏi rằng lời chào ấy có nghĩa gì. 30 Thiên-sứ bèn nói rằng: Hỡi Ma-ri, đừng sợ, vì ngươi đã được ơn trước mặt Đức Chúa Trời. 31 Nầy, ngươi sẽ chịu thai và sanh một con trai mà đặt tên là Jêsus. 32 Con trai ấy sẽ nên tôn-trọng, được xưng là Con của Đấng Rất-Cao; và Chúa, là Đức Chúa Trời, sẽ ban cho Ngài ngôi Đa-vít là tổ-phụ Ngài. 33 Ngài sẽ trị-vì đời đời nhà Gia-cốp, nước Ngài vô-cùng. 34 Ma-ri bèn thưa rằng: Tôi chẳng hề nhận-biết người nam nào, thì làm sao có được sự đó? 35 Thiên-sứ truyền rằng: Đức Thánh-Linh sẽ đến trên ngươi, và quyền-phép Đấng Rất-Cao sẽ che-phủ ngươi dưới bóng mình, cho nên con thánh sanh ra, phải xưng là Con Đức Chúa Trời. 36 Kìa, Ê-li-sa-bét, bà-con ngươi, cũng đã chịu thai một trai trong lúc già-nua; người ấy vốn có tiếng là son, mà nay cưu-mang được sáu tháng rồi. 37 Bởi vì không việc chi Đức Chúa Trời chẳng làm được. 38 Ma-ri thưa rằng: Tôi đây là tôi-tớ Chúa; xin sự ấy xảy ra cho tôi như lời người truyền! Đoạn thiên-sứ lìa khỏi Ma-ri.
Ma-ri thăm Ê-li-sa-bét. — Bài ca-tụng của Ma-ri
39 Trong những ngày đó, Ma-ri chờ dậy, lật-đật đi trong miền núi, đến một thành về xứ Giu-đa, 40 vào nhà Xa-cha-ri mà chào Ê-li-sa-bét. 41 Vả, Ê-li-sa-bét vừa nghe tiếng Ma-ri chào, con nhỏ ở trong lòng liền nhảy-nhót; và Ê-li-sa-bét được đầy Đức Thánh-Linh, 42 bèn cất tiếng kêu rằng: Ngươi có phước trong đám đờn-bà, thai trong lòng ngươi cũng được phước. 43 Nhơn đâu ta được sự vẻ-vang nầy, là mẹ Chúa ta đến thăm ta? 44 Bởi vì tai ta mới nghe tiếng ngươi chào, thì con nhỏ ở trong lòng ta liền nhảy mừng. 45 Phước cho người đã tin, vì lời Chúa truyền cho sẽ được ứng-nghiệm! 46 Ma-ri bèn nói rằng:
Linh-hồn tôi ngợi-khen Chúa,
47 Tâm-thần tôi mừng-rỡ trong Đức Chúa Trời, là Cứu-Chúa tôi,
48 Vì Ngài đã đoái đến sự hèn-hạ của tôi-tớ Ngài.
Nầy, từ rày về sau, muôn đời sẽ khen tôi là kẻ có phước;
49 Bởi Đấng Toàn-Năng đã làm các việc lớn cho tôi.
Danh Ngài là thánh,
50 Và Ngài thương-xót kẻ kính-sợ Ngài từ đời nầy sang đời kia.
51 Ngài đã dùng cánh tay mình để tỏ ra quyền-phép;
Và phá tan mưu của kẻ kiêu-ngạo toan trong lòng.
52 Ngài đã cách người có quyền khỏi ngôi họ,
Và nhắc kẻ khiêm-nhượng lên.
53 Ngài đã làm cho kẻ đói được đầy thức ngon,
Và đuổi kẻ giàu về tay không.
54 Ngài đã vùa-giúp Y-sơ-ra-ên, tôi-tớ Ngài,
Và nhớ lại sự thương-xót mình
Đối với Áp-ra-ham cùng con cháu người luôn luôn,
55 Như Ngài đã phán cùng tổ-phụ chúng ta vậy.
56 Ma-ri ở với Ê-li-sa-bét chừng ba tháng, rồi trở về nhà mình.
Giăng Báp-tít sanh ra
57 Bấy giờ, đến ngày mãn-nguyệt, Ê-li-sa-bét sanh được một trai. 58 Xóm-riềng bà-con nghe Chúa tỏ ra sự thương-xót cả thể cho Ê-li-sa-bét, thì chia vui cùng người. 59 Qua ngày thứ tám, họ đều đến để làm lễ cắt-bì cho con trẻ; và đặt tên là Xa-cha-ri theo tên của cha. 60 Nhưng mẹ nói rằng: Không! phải đặt tên con là Giăng. 61 Họ nói: Trong bà-con ngươi không ai có tên đó. 62 Họ bèn ra dấu hỏi cha muốn đặt tên gì cho con. 63 Xa-cha-ri biểu lấy bảng nhỏ, và viết rằng: Giăng là tên nó. Ai nấy đều lấy làm lạ. 64 Tức thì miệng người mở ra, lưỡi được thong-thả, nói và ngợi-khen Đức Chúa Trời. 65 Hết thảy xóm-riềng đều kinh-sợ, và người ta nói chuyện với nhau về mọi sự ấy khắp miền núi xứ Giu-đê. 66 Ai nghe cũng ghi vào lòng mà nói rằng: Ấy vậy, con trẻ đó sẽ ra thể nào? Vì tay Chúa ở cùng con trẻ ấy.
Bài ca-tụng của Xa-cha-ri
67 Bấy giờ, Xa-cha-ri, cha con trẻ ấy, được đầy-dẫy Đức Thánh-Linh, thì nói tiên-tri rằng:
68 Ngợi-khen Chúa, là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên,
Vì đã thăm-viếng và chuộc dân Ngài,
69 Cùng sanh ra cho chúng tôi trong nhà Đa-vít, tôi-tớ Ngài,
Một Đấng Cứu-thế có quyền-phép!
70 Như lời Ngài đã dùng miệng các thánh tiên-tri phán từ thuở trước,
71 Ngài cứu chúng tôi khỏi kẻ thù và tay mọi người ghen-ghét chúng tôi;
72 Ngài tỏ lòng thương-xót đến tổ-tông chúng tôi,
Và nhớ lại lời giao-ước thánh của Ngài,
73 Theo như Ngài đã thề với Áp-ra-ham là tổ-phụ chúng tôi,
74 Mà hứa rằng khi chúng tôi đã được cứu khỏi tay kẻ nghịch-thù,
Ngài sẽ ban ơn lành cho chúng tôi, trước mặt Ngài,
75 Lấy sự thánh-khiết và công-bình mà hầu việc Ngài, trọn đời mình không sợ-hãi gì hết.
76 Hỡi con trẻ, người ta sẽ kêu con là tiên-tri của Đấng Rất-Cao;
Con sẽ đi trước mặt Chúa, dọn đường Ngài,
77 Để cho dân Ngài bởi sự tha tội họ mà biết sự rỗi.
78 Vì Đức Chúa Trời chúng tôi động lòng thương-xót,
Và mặt trời mọc lên từ nơi cao thăm-viếng chúng tôi,
79 Để soi những kẻ ngồi chỗ tối-tăm và trong bóng sự chết,
Cùng đưa chơn chúng tôi đi đường bình-an.
80 Vả, con trẻ ấy lớn lên, tâm-thần mạnh-mẽ, ở nơi đồng vắng cho đến ngày tỏ mình ra cùng dân Y-sơ-ra-ên.
- ▲ Là nơi ở trong đền-thờ, để riêng cho các thầy tế-lễ