Nhâm Tuất niên hòa ước thành, cảm tác

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Nhâm Tuất niên hòa ước thành, cảm tác
của Nguyễn Ngọc Tương

Phiên âm Hán-Việt:
Hòa điều thập nhị cưỡng du an,
Hàm lệ quân vương bất nhẫn khan.
Khước hận Nam bang vô Nhạc Vũ,
Khả liên Tống thế Hữu Tần gian.
Kim ngân, thổ địa thâu ưng dị,
Phụ tử, quân thần khứ dã nan.
Ký ngữ trung châu minh đạo giả:
Dị đoan tịch hậu, cánh đa đoan.

Dịch nghĩa:
Hòa ước năm Nhâm Tuất (1862) cảm tác
Hòa ước mười hai điều chỉ miễn cưỡng cầu lấy cái yên ổn nhất thời,
Nhà vua nuốt nước mắt không nỡ xem.
Chỉ giận nước Nam không có ông Nhạc Vũ[1]
Luống thương triều Tống có tên gian thần Tần Cối[2]
Bạc vàng, đất cát, vứt đi còn dễ,
Nghĩa vua tôi, cha con, khó lòng bỏ được.
Xin gửi tới những người hiểu biết ở trung châu:
Dị đoan trừ xong, lại còn nhiều mối hại khác[3]

   




Chú thích

  1. Nhạc Vũ tức Nhạc Phi, một danh tướng đời Nam Tống (Trung Quốc), cương quyết chống quân Kim xâm lược.
  2. Tần Cối chủ trương đầu hàng quân Kim, và ông chính là người đã gây ra cái chết của Nhạc Phi.
  3. Dị đoan ám chỉ đạo Thiên Chúa giáo. Toàn câu cuối có ý nói vì triều Nguyễn bày trừ tôn giáo này mà quân Pháp có cớ xâm lược Việt Nam, và sau đó là phải ký kết Hòa ước Nhâm Tuất chịu nhiều thua thiệt.

Tác phẩm này, được phát hành trước ngày 1 tháng 1 năm 1929, đã thuộc phạm vi công cộng trên toàn thế giới vì tác giả đã mất hơn 100 năm trước.