Bước tới nội dung

Nhờ Trí Đức học xá

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Nhờ Trí Đức học xá  (1931) 
của Đông Hồ

Quốc ngữ duyên kia lỡ hẹn hò!
Buồn duyên thêm não cảnh tiêu sơ?
Huệ lan hoa thoảng mùi hương cũ,
Đào trúc cành lay vẻ gió xưa.
Kỷ án vẳng nghe lời giảng đọc,
Núi rừng còn nhớ cuộc nộ đùa.
Tháng ngày mưa nắng bao thay đổi,
Chi xiết lòng ai nỗi thẫn thờ!

Chữ Trí Đức mưa nhoà nét mực,
Mùi huệ lan gió nhạt mùi hương;
Hồn phong nhã, cảm văn chương,
Hồ sơn mây nước thê lương sớm chiều.
Nhớ những nhớ ngày nào năm nọ,
Hạt quốc văn gieo thuở ban đầu;
Trải bao nắng hạ sương thu,
Mầm non sẽ nảy, cành tơ sẽ chồi.
Rồi đến buổi ra đài nở nhị,
Giữa thành Phương, hoa “Trí Đức” tươi;
“Đầu mùa” xuân có hoa mai,
Sớm đem hương sắc chào cười chủ nhân.
Buổi mới dẫu còn phần thưa thớt,
Nhưng đã nhiều cốt cách tinh thần.
Vườn hồng tỏ mặt Đông quân,
Bõ công vun tưới ân cần bấy lâu.
Bỗng bèo nước vẽ màu ly biệt.
Cảnh Hồ Đông vắng nét hoa mai;
Thôi đành tan hợp cuộc đời,
Thôi đành nước chảy hoa trôi ngậm ngùi.
Thôi đành hãy tài bồi lớp khác,
Hẳn cũng còn hương ngát màu tươi.
Công trình kể biết mấy mươi,
Nắng mưa chưa dễ ăn ngồi cho yên.

Dẫu ngày tháng bao phen thay đổi,
Vẫn sớm hôm mọi nỗi ân cần;
Hơi xuân đâu lại thấm nhuần,
Màu xuân đâu lại mười phân đậm đà.
Vườn Trí Đức “Bông hoa đua nở”,
Sắc hương cùng một lứa thanh tân;
Trước sau dù có đôi lần,
Mà trong khí vị tinh thần khác chi.
Đã đẹp chốn hồng khoe biếc mở,
Lại đẹp trong nhị nở đài tươi;
Oanh ca én hót vui cười,
Vườn trời xuân sắc, lòng người văn chương.
Lòng những nghĩ xuân quang vô tận,
Cảnh thần tiên còn hẹn nhiều ngày;
Tương lai còn lắm điều hay,
Cành “hoa quốc ngữ” còn tươi tốt nhiều.

Đang mong đợi bao nhiêu mộng cảnh,
Trận gió qua chợt tỉnh mơ màng;
Trước mành tơ liễu bay vàng,
Đầy thềm hoa rụng bẽ bàng xuân đi.
Kiếp hồng tử đến kỳ linh lạc,
Dãi màu xuân phấn lạt hương tàn;
Thuốc nào giữ được hồng nhan,
Phương nào chữa được hoa tàn lại tươi.
Gió tung cuốn tơi bời hoa rụng,
Ngùi trông theo cảm động muôn vàn;
Đuổi xuân nhặt cánh hoa tàn,
Tấm sầu xuân những bàn hoàn ngẩn ngơ!
Nào hay cảnh tiêu sơ vắng vẻ,
Còn chùm hoa lẻ tẻ cuối mùa;
Yêu hoa há có hững hờ,
Xuân chiều hoa muộn càng âu yếm nhiều.
Hoa nọ dẫu không yêu kiều lắm,
Lòng thơm kia riêng cảm với ai;
Dầu chăng sắc nước hương trời,
Mà hương sắc đủ vui người vô liêu.
Hương sắc ít nhưng nhiều ý vị,
Cùng Đông quân chung thuỷ có nhau;
Có nhau trong cảnh vui sầu,
Cảnh vui hoa thịnh, cảnh sầu hoa suy;
Có cùng nhau trăng khuya mây tối,
Có cùng nhau gió núi mưa ngàn;
Có nhau thu vãn xuân tàn,
Hơi huân ngày hạ, cơn hàn tháng đông.
Nay là cảnh thưa hồng rậm lục,
Rồi xuân không mấy lúc phôi pha;
Rồi đây tháng lại ngày qua,
Hương thừa còn chút “Bông hoa cuối mùa”.

Còn đâu nữa gió đưa mây đón,
Còn đâu là lá mởn hoa tươi;
Còn đâu sóng bãi trăng đồi,
Còn đâu khúc hát câu cười non sông.
Hội nghiên bút tao phùng đâu nữa,
Lệ văn chương giọt ứa cảm hoài;
Mịt mù trong cõi trần ai,
Cao sơn lưu thuỷ ai người tri âm.
Hoa lan mọc âm thầm hang tối,
Qua đường, ai kẻ hỏi mùi hương?
Liên thành giá ngọc ai thương?
Nắm xương thiên lý nghìn vàng ai mua?
Thôi đành chịu người thua cảnh ngộ,
Cảnh không may thực khó mà nên;
Hồn Đại Việt, giọng Hàn Thuyên,
Năm năm ba bận tình duyên lỡ làng!

1931