Từ điển Taberd/Dictionarium Anamitico-Latinum/A

DICTIONARIUM

ANAMITICO-LATINUM.

---

A

ÁC

阿	A, Interjectio exclamantis.
—主碎	— chúa tôi, O Deus meus !
—諛	— dua, assentari.
—困碎	— khốn tôi, memiserum.
—陀 彌𫢋	${\Biggr \}}$— di đà phật, precatiuncula sectatorum phật.
丐—	cái —, radula.
—容	— dong, adamus.
—巍	— ngùy, assafœtida.
—膠	— giao, gluten ex pelle asininâ.
亞	Á, secundus.
—聖	— thánh, secundus à sancto.
妸	Ả, soror natu major.
姉—	chị —, soror primogenita.
惡	Ác, malus, molestus.
—業	— nghiệp, malè agere.
—業	— nghiếp, lusor.
—制	— chơi, nugari.
制—	chơi —, immodestè ludere.
泊—	bạc —, crudelis.
—寅	— đần, importunè nugari.
昆制—	con chơi —, filius illegitimus, cantatrix.
𪅴	Ác, corvus.
—鐄	— vàng, sol.
俸—	bóng —, decursus dièi, umbra.
—羅	— là, genus corvi, pica.
—𪃏	— mó, psittacus.
㖼—	mỏ —, stomachus, rostrum corvi.
—某	— mổ, dira precatio.
厄	Ách, jugum.
—難	— nạn, infortunium.
殃—	ương —, calamitas.
送—	tống —, depellere miserias.
莫—	mắc —, circumventus miseriis.

AI

AM

息—	tức, intercluso spiritu agitari.
埃	Ai, Quis, vel qui.
—乃	— nấy, quisquis.
係—	hễ —, quispiam.
—羅—	— là —, quis est qui.
默—	mặc —, pro libitu cujuspiam.
塵—	trần —, atomus.
哀	Ai.
—喂	— ôi, heu ! heu !
—吒	— cha, clamor dolentis.
愛	Ái, amare.
仁—	nhơn —, clementia.
恩—	ân —, amor mutuus conjugum.
—慕	— mộ, vehementer amare.
厭—	êm —, molle, suave.
縊	Ái.
自—	tự —, suspendio enecare se.
—碍	— ngại, angi animo.
隘	Ải, putridus, a, um.
—狼	— lang, castra militum.
岧—	đèo —, via in montibus.
—牢	— lao, præsidium in confiniis regni Laos.
愛—	Áy.
—乃	— naý, valdè anxius.
意	Ấy, is, ille, ecce.
—羅	— là, id est.
—丕	— vậy, ergò.
𠊚—	ngừơi —, ille homo.
罷—	bỡi —, proptereà.
欺—	khi —, tùnc.
—奴	— nó, sicmet, illud met.
庵	Am, fanum.
暗	Ám, obscurum.
—令	— lậnh, usurpare auctoritatem.
—合	— hạp, convenire.
鬼—	qủi —, dæmonem obsidere hominem.
—𥙩𧵑	— lâý của, vindicare sibi rem alienam.
𤒛—	nấu —, integrum animal coquere.
—殺	— sát, vitæ et mortis potestatem habere.
—曉	— hảo, subaudire.
—意 曉邪	${\Biggr \}}$— hảo ý tà, subaudire res obscænas.
揞	Ẵm, amplecti.
摓—	bồng —, sinu gestare.
陰	Âm, materia crassa, nox, terra, luna, tenebræ, fæmina.
—陽	— dương, duo opposita ; duæ materiæ sinicæ.
—府	— phủ, infernus.
—茲	— tư, custos tartari, vel judex inferorum.
—夭	— yu, cœlum nebulosum.
嗔—陽	xin — dương, sortes mittere assibus.
—耗	— hao, arcanus, a, um.
—星保	— tinh biểu, barometrum.
—瘡	— sang, fistula morbus.

ẤM

AN

音	Âm, sonus.
—運	— vận, syllaba.
—啿	— thầm, apud se reputare, secretò consulere.
—倚	— ỷ, levis dolor et continuus.
—字	— chữ, signare litteram ad memoriam.
—務	— vụ, pes turbinis lusorii.
五—	ngủ —, quinque toni.
𧛛	Ấm, temperatum.
封—	phong —, gratia regis.
潭—	đầm —, multitudo tumultuosa.
𩛂—	no —, vitæ necessaria habere.
—押	— áp, temperatum.
—𦛋	— cật, cui satis est ad beatè vivendum.
命—	— mình, calescere.
—坫	— đám, someniter agere.
—供	— cúng, mutuò se fovere.
—㗂	— tiếng, vox sonora.
—𤭸	bình —, cucuma.
—銅	đồng —, æs rubrum.
喑	Ầm.
——	— —, Fremitus maris, tonitrui, &c.
飲	Ẩm, mucidum.
—餁	— nhẫm, cum aliquo colludere.
宴—	yến —, convivari.
—食	— thực, vesci.
安	An, pax, quies.
—南	— nam, anamitæ.
長—	trường —, regia.
平—	bình —, valetudo. Pax.
—閑	— nhàn, tranquillitas.
—茹	— nhà, familia pacifica.
達—	đặt —, pace regere.
招—	chiêu —, pacem reddere, amnistia, &c.
—慰	— ủi, solari.
—穩	— ổn, benè habere.
會—	hội —, nomen emporii in provinciâ Quảng nam.
鞍	An, ephippium.
𬨠—	lên —, equum conscendere.
案	Án, sententia judicis.
—殺	— sát, judex criminalis.
—詞	— từ, litem in pauca referre.
該—	cai —, præfectus cognitor litium.
𬨠—	lên —, proferre sententiam.
供—	cung —, causam exponere.
—騐	— nghiệm, veritatem explorare.
几固—	kẻ có —, stigmaticus.
槃—	bàn —, altare in honorem regis.
按	Án, tegere, velare.
—脉	— mạch, tentare pulsum.
咹	Ăn, cibos sumere, vincere.
—明	— mầng, celebrare convivia.
—利	— lời, usuram exercere.
—𠅜	— lời, dicto audiens.
—節	— tết, ineuntem annum celebrare.
—尾	— viá, dare natalitia.

ĂN

ÂN

—斋	— chay, jejunare.
—𡠣	— cứơi, nuptias agere.
—𠰍	— giỗ, convivium in anniversario defuncti.
—祿	— lộc, stipendium accipere.
—奸	— gian, callidè decipere.
—賂賄	— hối lộ, subornatus, vel subornari.
—錢	— tiền, pecunia quæ usui est.
—𡅧	— năn, pænitere.
—舡	— thuyền, dominus Cymbæ.
—𠴗	— dỗ, cibaria bonis verbis extorquere.
—𢱔	— bòn, avidè congregare.
—眉	— mày, mendicare.
—刧	— cướp, rapere.
—濫	— trộm, furari.
—扱	— cắp, subripere.
—行	— hàng, uti bellariis, consulere magos.
—脇	— hiếp, opprimere.
—𡃙	— mót, residua comedere.
—笠	— rập, consona.
—直	— chực, spe cibi dissimulanter alicubi consistere.
—誓	— thề, conjurare, mutuò se sacramento constringere.
—俸	— vụng, clàm comedere.
—貪	— tham, avidus.
—貪	tham —, helluo, onis.
—收分	— thu phân, in vectigal partem accipere.
—扒	— bớt, detrahere aliquid.
—折挭	— chẹt gánh, per fas et nefas aliena rapere.
—於	— ở, conversari.
—共 於饒	${\Biggr \}}$— ở cùng nhau, maritaliter vivere.
—吝末	— lận mạt, invadere aliena.
—碎碎	— tôi tôi, natale filii primo anno celebrare.
—園	— vừơn, hortum conducere.
—䴏	— yến, nidum hirundinis accipere.
—蜂	— ong, ceram et mel colligere.
—囉	— ra, proferre se.
—局	— cuộc, præmium assequi.
—𧜵	— dải, id.
—分	— phần, partem sibi debitam capere.
恩	Ân, beneficium.
—威	— oai, benigna majestas.
—人	— nhơn, de aliquo benè meritus.
—惠	— huệ, gratus animus.
—義	— ngãi, beneficiis amicitiam fovere.
—愛	— ái, amor mutuus conjugum.
皇—	hoàng —, gratia regis.
慇	Ân..
—懃	— cần, sedulò, sedulitas.
印	Ấn, sigillum.
—爵	— tước, dignitas.
—玉	— ngọc, sigillum regium.
開—	khai —, finis feriarum forensium.
打—	đánh —, imprimere sigillum.
抶—	giật —, quædam cæremonia magica.
—决	— quyết, signum religiosum a venefico impressum.
拉—	sắp —, justitium.
高拪—	cao tay —, magiæ peritus, excellere.
抔—	bắt —, ritus quidam magicus.

ẨN

ANH

巾—	khăn —, pannus quo utuntur magi ad vocandum vel fugandum diabolum.
—𫴋	— xuống, deprimere.
—信	— tín, authenticum, i.
隱	Ẩn, abscondere.
—士	— sĩ, solitarius.
—影	— ảnh, profugus.
—名	— danh, dissimulare nomen.
—逸	— dật, occultam vitam agere.
—忍	— nhẫn, protegere.
—惡	— ác, velare peccata.
—語	— ngữ, metaphora, æ.
坱	Ang, pelvis magna testacea.
盎	Áng, domus publica choris et lusibus destinata.
—那	— ná, parentes.
—功名	— công danh, palestra honoris.
—月花	— nguyệt hoa, lupanar.
—倍𣙨	— bội bè, theatrum.
—戰塲	— chiến trường, locus prælii.
—𩅹	—mây, nubila.
坱	Ảng, pelvis magna testacea.
𠸄—	ểnh —, vociferatio.
映	Ảng.
鐄—	vàng —, flavescere.
嬰	Anh, frater major.
—㛪	— em, fratres majores et minores.
—竒	— cả, frater primogenitus.
彈—	đờn —, seniores.
—兒	—nhi, infans.
—壻	—rể, qui duxit sororem majorem.
—𦛌	—ruột, frater germanus.
—呈行	— chường hàng, consanguineus.
—眉	— mày, notus.
—桃	— đào, cerasa arbor.
英	Anh.
—雄	— hùng, heros.
—豪	— hào, id.
—傑	— kiệt, id.
—才	— tài, illustris.
—名	— danh, famosus.
鸚	Anh, nomen avis.
鷰—	én —, verba incerta.
黃—	huình —, quædam avis.
—鵡	— vũ, species psittaci minoris.
暎	Ánh, splendor.
—𫖀𡗶	— mặt trời, radii solares.
—創	— sáng, radii lucis.
—豸	— giại, lumen obliquè sparsum.
—薑	— gầng, bulbus.
影	Ảnh, imago, effigies.
—贖罪	— chuộc tội, icon crucifixi.
—尾	— vảy, numisma.
—紙	— giấy, imago.
—法	— phép, cruces et alia indulgentiis consecrata.

AO

ÀO

—玉	— ngọc, sacrarum reliquiarum theca.
—嚮	— hưởng, echo.
隱—	ẩn —, abscondere se.
犯—	phạm —, proculcare sacras imagines.
泑	Ao, stagnum.
約—	ứơc —, expetere.
府—	phủ —, nomen antiqui palatii regis Cocincinæ.
—湖	— hồ, vivarium.
呦	Aọ.
—𠳑	— ực, nausea.
襖	Áo,, vestis.
—禮	— lễ, sacra vestimenta.
—𣳔	— dòng, vestis religiosa.
—甲	— giáp, lorica.
—幅	— bực, vestis lugubris.
—錦袍	— cẩm bào, vestis regia.
—竜袍	— long bào, id.
—袵	nhặm, cilicium.
—𥯒	— tơi, frondea vestis ad imbres arcendos.
—棱	— săng, amiculum ferale.
—蘿	— lá, vestis sine manicis.
—紙	— giấy, vestis papyracea quam comburunt pro defunctis.
—𧛇	— tràng, vestis superior.
—日平	— nhựt bình, vestis nuptialis.
—古𡨌	— cổ giửa, genus vestimenti.
—客	— khách, vestis Sinica.
—律	— lót, vestis duplicata.
—裘	— cầu, vestis pellicea.
—綿	— mền, vestis militaris.
—扱	— cặp, vestis duplex.
—眞	— chớn, vestes aliæ aliis longiores.
—歌沙	— ca sa, vestis bonziorum.
𫌗—	nút —, vestium globuli.
(văn bản không rõ)核—	${\Biggr \}}$cây nụ —, nomen arbusti.
—惱	— não, commiseratio.
身—	thân áo, sinus vestis.
泑	Ào.
——	— —, murmur aquæ.
押	Áp, vicinus, præesse.
—禮	— lễ, pervigilium.
—稅	— thuế, exactor frugum.
—作	— tác, præses.
—吏	— lại, accedere.
—󰝡	— đơm, admovere.
—廩	— lẫm, lichen.
—眼	— nhãn, myops.
押	Ắp.
苔——	đầy — —, naviter plenum.
產——	sẵn — —, comparatum.
邑	Ấp, vicus, fovere.
本—	bổn —, vici incolæ.
—昆	— con, fovere filium.
𪃿—	gà —, gallina ovis incubans.
—夭	— yêu, adamare.
圬—	khoai —, nomen tuberis.

ẬP

BA

唈	Ập.
—噁	— ụa, nisus evomentis.
—唹	— ợ, anceps, eructare.
遏	Át, reprimere.
—𠫾	— đi, ne feras.
𠻵 —	mắng —, cohibere.
乙	Át, humidus, a, um.
乙	Ắt.
—𠅜	— lời, fixum, ratum.
—羅	— là, utiquè, reverà.
渚—	chưa —, ambiguum.
—沛	— phải, decet.
—年	— nên, licet.
—女	— nữa, postmodum.
—實	— thật, reipsà.
泑	Au..
赭——	đỏ — —, color floridus.
歐	Âu.
—羅	— là, forsitan, vel certè.
—慮	— lo, anxius.
庄—	chẳng —, nihil metuendum.
甌	Âu, pelvicula.
—鐄	— vàng, regnum.
謳	Âu.
—歌	— ca, canere.
𠀧	Ba, tres, tria.
主—嵬	chúa ba ngôi, sanctissima Trinitas.
奔—	bôn —, sollicitè.
我—	ngả —, trivium.
—𠶡	— rọi, caro adipe intersita.
打——	đánh — —, genus lusûs.
昆——	con — —, species testudinis.
塊達—	khỏi đợt —, omnia perrumpere impedimenta.
—魂	— hồn, tres animæ quas fingunt ethnici in omnibus hominibus.
—沈 —浽	${\Biggr \}}$— chìm — nổi, conflictari duriori fortunâ.
—攄 𬙞祿	${\Biggr \}}$— lừa bảy lọc, purissimum.
—慮 𬙞料	${\Biggr \}}$— lo bảy liệu, accuratè perpendere.
丐釘—	cái đinh —, tridens.
波	Ba, fluctus.
風—	phong —, tempestas.
—濤	— đào, undæ maritimæ.
氺—	thủy —, undulatum.
播	Bạ.
聚—	tụ —, diversari.
弼—	bật —, prœ dolore vel negligentiâ in omnem partem jactare se.
—兠 𦣰妬	${\Biggr \}}$— đâu nằm đó, indiscriminatìm ubiquè jacere.
—𠓨	— vào, intromittere se.
—咹 —呐	${\Biggr \}}$— ăn — nói, inconsideratè loqui.