thành phố phải chịu cả mà bày vẽ ra hàng bao nhiêu thứ thuế, phải phí tổn thêm bao nhiêu người thu thuế, bao nhiêu giấy tờ sổ sách biên thuế, tiền thuế vào công quĩ có một, mà tiền tạp chi về sự thu thuế đến hai, thành ra nhân dân đáng phải nộp một đồng thuế vào công quĩ đã đủ tiêu mà té ra phải nộp đến hai đồng thuế mới cung dưỡng đủ lũ người làm về sự thu thuế; chi bằng tính tất cả bao nhiêu thứ thuế cộng lại trong một năm toàn số bao nhiêu, trừ cái tiền phí tổn vô ích về sự thu thuế phải đánh thêm vào thuế ra, tăng bổ đều vào thuế thổ-trạch và thuế nhân đinh trong thành phố chịu cả, có phải là giản tiện mà nhẹ bớt cho nhân dân được một phần gánh nặng không? Như thuế muối, thuế rượu, thuế kiểm lâm, thuế thương chính, đánh thuế vào thứ gì tức là gián tiếp đến người mua dùng thứ đó phải chịu thuế; nay đặt ra sở Kiểm lâm, sở Thương-chính, tốn lương bao nhiêu người làm để dình mò bắt bớ từng mủng muối, từng chai rượu, từng cây nứa, từng bánh thuốc, công quĩ thêm nhiều phí tổn vô ích, mà nhân dân bị nhũng nhiễu về sự dình mò bắt bớ rất khổ rất đau, chi bằng liệu đánh thuế ngay vào ruộng muối, vào ruộng giồng thuốc, vào rừng trưng khẩn, vào lò nấu rượu, vào xưỏng thợ chế tạo ra đồ, dù đánh nặng hơn lên thì kẻ có muối, có thuốc, có gỗ. có nứa, có rượu, có đồ lại tính thêm số tiền thuế vào trong mà bán đắt thêm lên cho người mua dùng chịu, có phải là giản tiện mà nhân dân khỏi cái nỗi nhũng nhiễu phiền hà không? Vả lại thu thuế phải xét kỹ cái sức nhân dân chịu thuế, tùy cái phần họ được hưởng thụ về sự dùng tiền thuế hoặc nhiều hoặc ít mà định phép thuế cho thật công bằng, sự dùng tiền thuế ở trong xứ này phần nhiều là để gìn giữ trị an, mở mang đường sá, đặt đường xe hỏa, thông đường tầu thủy nào giây điện, nào giây nói, nào phố sá, nào dinh thự, nào cải-lương nông nghiệp, nào chấn-hưng công-thương, cái ích lợi ấy có phải hết thảy nhân dân được hưởng-thụ như nhau cả hay sao? Tô tướng mười phần đến chín phần í h lợi về các nhà quan trưởng, các nhà làm ăn buôn bán lớn được hưởng thụ hơn kẻ bình dân, mà thuế thổ điền, thuế nhân-đinh, thì một ông điền chủ ruộng thẳng cò bay, có nông giang nhà nước chấp thủy, phóng thủy tha hồ với một tên trai cày một sào giăm miếng cũng đồng chịu mỗi mẫu một số thuế như nhau, một ông quan lớn, một ông chủ tư bản có ô-tô, có sà-lúp, có năm bảy chiếc xe đạp cho đày tớ người nhà, ngày nào cũng đánh
