nay chưa hề có người nào du-học ngoại-quốc, có chăng là tự 4 người này trước hết. Ôi! lịch-sử quốc-dân ta như thế ai bảo là thằng bé con lụ-khụ 100 tuổi cũng phải.
Tháng 2 năm đó, bọn ông Tử Kính đã phò tá Hội-chủ Kỳ ngoại-hầu đến Hương-cảng, viết thơ sang Nhật gọi tôi qua.
Lúc bấy giờ, 4 người thiếu niên vừa mới được vô học trường Nhật, lại được nghe tin Hội-chủ xuất dương yên ổn, thật mấy năm nay chỉ có chuyện này tôi thấy vui mừng khoan khoái hết sức.
Tôi nóng nảy muốn biết tình hình trong nước gần đây ra sao, lại sẵn có dịp đi nghinh tiếp Hội-chủ, nên chi hạ tuần tháng hai, tôi đáp tầu qua ở Nhật sang Hương-Cảng. Tới đây, vừa gập Phan-quân Châu-Trinh mới từ nước nhà qua.
Phan-quân đi chuyến này, cốt muốn xem xét tình trạng văn minh của Nhật. Sau khi gặp mặt tôi rồi, ông cùng tôi và Hội-chủ cùng xuống tầu sang Nhật.
Chúng tôi đến Hoành-Tân vào hồi hạ tuần tháng 4.
Tôi dẫn Phan-quân đi xem khắp các trướng học và các nơi danh tiếng ở thành Đông-kinh lại giáp mặt nhiều danh nhân nước Nhật. Cách sau mấy tuần, ông nói với tôi:
— Xem dân-trí Nhật-bổn rồi đem dân trí ta ra
