Bước tới nội dung

Trang:Gương sử Nam - Hoàng Thái-Xuyên (1910).pdf/11

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
9
GƯƠNG SỬ NAM

Ông quan-năm nghi rằng ta có ý đánh nhau. Nên chi ông ấy hạ-thành Hà-nội. Ông Hoàng-Riệu tự tử ở trong thành. Khi đã được tin, Ngài sai ông Trần-đình-Túc, ông Nguyễn-hữu-Độ ra Hà-nội, để mà thương giảng các việc, thời ông quan-năm có xin ba việc:

Việc thứ nhất là xin bảo-hộ nước An-nam.

Việc thứ hai là xin đất ở ngoài thành Hà-nội, từ cửa ô hàng-đậu cho đến cửa nam.

Việc thứ ba là xin đặt sở thương-chính ở phủ Lạng-giang, ở tuần Bạch-hạc.

Các quan ta kêu rằng: khoản thứ nhất thì nặng lắm xin chịu khoản thứ hai thứ ba mà thôi. Xem ra ý ông ấy cũng đã muốn ưng như thế. Vì chưng khi đã tâu về, thì các quan đình-thần, không ai ưng cả

Lúc ấy, Ngài mới sai ông Phạm-thần-Duật, sang Thiên-tân kêu với ông Lý-hồng-Chương, để xin nước Tầu cứu viện cho ta. Nước Tầu không dám ra mặt chống với nước Lang-sa, nhưng mà sai ông Đường-cảnh-Tùng sang tỉnh Sơn-tây; sai ông Từ-diên-Húc sang tỉnh Bắc-ninh, là có ý đợi khi nào nước Lang-sa, có lấy nước ta, thời chiếm các phần đất ấy cho nước Tầu vậy.

Thế mà chắc rằng người ta có lòng cứu viện cho mình, nên chi mới đổi quộc hòa ra làm quộc chiến. Sai ông Hoàng-kế-Viêm, ngươi Lưu-vĩnh-Phúc đem quân về đóng phủ Hoài, nghĩa là tỏ ra sự đánh nhau vậy.

Ông quan-năm ở thành Hà-nội đã hơn một năm, các việc ông ấy xin, cũng không được tờ giả lời chi cả.

Năm 1884, là năm vua Tự-đức thứ 36, tháng hai thì ông ấy mới kéo quân xuống lấy thành Nam-định. Đến