Trang:Hoang Le nhat thong chi.pdf/567

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 565 —

và tôn vua Quang-Trung làm Thái-tổ Vũ-hoàng-đế. Luôn đó, Quang-Toản sai sứ sang Tàu cáo-ai, vừa tiến phương-vật và đôi voi đực theo lệ tuế-cống, vừa dâng tờ biểu tâu xin phong vương. Hai bộ sứ-giả cùng đi một lúc. Trong biểu đại-khái nói rằng: « Theo lời phụ-vương dặn rằng: « Sau khi chết rồi, không cần đưa về quê hương », nên đã an-táng ở làng Linh-đường phía ngoài quốc-thành, để tỏ lòng « mến cửa khuyết » của ngài ».

Vua Thanh có ý khen ngợi, bèn sai sứ-giả sang tế.

Quang-Toản làm ngôi mộ giả ở làng Linh-đường, để nhận cuộc thăm-viếng đó. Trong bài văn tế của vua Thanh có hai câu rằng:

« Chúc triều Nam-cực, hiệu trung đặc tưởng kỳ xu triều; an phách Tây-hồ, một thế vô vong ư luyến khuyết.

Tạm dịch ra rằng:

« Chúc ngôi Nam-cực, lòng trung đà tỏ trước sân chầu; yên phách Tây-hồ, trọn đời vẫn không quên cửa khuyết ».

Vua Thanh lại ban hai chữ « trung thuần » để làm tên thụy cho vua Quang-Trung và cho một bài thơ « tuất » khắc vào bia đá dựng