Trang:Su Ky Tu Ma Thien 1944.pdf/216

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

nghĩ đường ấy, khi thiên-hạ đã định, lại tính việc phản nghịch, bị giết cả họ, chẳng cũng đáng sao!

Lời bình của Lâm Tây Trọng.

Cái chết của Hoài-Âm hầu, không đủ chứng cớ việc mưu phản. Chỉ cứ mấy lời cáo-biến của đứa em tên người nhà ông, liền lừa trói ông, không xét gì thật hư, đem chu-di ngay, ai cũng biết là một cái án oan thiên cổ! Thế nhưng không xét đến lời cáo-biến, thì không biết Hoài-Âm, thực không có việc làm phản. Đương lúc Trần-Hy qua chào, Hoài-Âm đã đuổi người hầu gần ra, vậy câu chuyện cầm tay bước trong sân, ai là người nghe tiếng? Kế đó khách của Hy vì việc trái luật liên-can đến Hy; lại nghe nhà vua cho vời, Hy tự sinh lòng ngờ mà làm phản, nào có can hệ gì đến Hoài-Âm? Lại như nói: « Lúc nhà vua đi đánh Hy, Hoài-Âm cáo ốm không đi theo ». Xét ra Hoài-Âm ở Lạc Dương, vì nhà vua sợ, ghét tài mình, nên cáo ốm không vào chầu đã lâu, không phải bắt đầu từ lúc đánh Hy. Lấy thế mà buộc là

214