Quốc-học Huế
Mục-đích chính-phủ thiết lập ra học-đường với mục-đích người ta vào học
Ôi các anh em học sinh thanh-niên ta!
Tôi ngày nay được cùng các anh em gặp mặt ở một nhà nầy thật là sự vinh hạnh rất lớn của tôi từ thuở hữu sinh dĩ lai, mà tôi sỡ dĩ được đội cái vinh hạnh rất lớn ấy vì có hai cái nguyên nhân:
1• — Viển, nhân vì bảo-hộ chính-phủ có ý muốn khai hóa cho dân Việt-Nam, bỏ thi cữ củ, bày ra học đường mới, mà sáng lập ra trường học nầy.
2• — Cận, nhân vì quan Khâm-Sứ với quan Học-chính Giám-đốc Trung-kỳ sẳn lòng giới thiệu tôi với thanh-niên học-sinh ta đây, vì có hai nguyên nhân ấy nên tôi mới được cái vinh hạnh ngày nay, vì sự vinh-hạnh ấy nên tôi có một vài lời để tỏ tấm lòng ở trước mặt anh em. Nhưng khi tôi muốn trung-cáo với các anh em, tôi phải trước đem hai cái vấn-đề nầy mà thỉnh giáo với các anh em.
1 — Anh em tất phải thế nào mới là không phụ cái chánh sách giáo dục quảng đại của một nước văn-minh có tiếng như nước Pháp.
2 — Anh em ta tất phải thế nào mới là khỏi phụ cái lòng mong mỏi của dân Việt-Nam, nghỉa là thế nào cho được trọn cái trách nhậm học-sinh ta.
Hai cái vấn-đề ấy, chúng ta phải tính mau giải quyết, mà muốn giải quyết hai cái vấn-đề ấy thì trước tất phải nghiêm cứu hai cái mục đích sỡ tại, là chính phủ thiết lập học đường ra để làm gì? và người ta vào học đường cầu học để làm gì?
