Trang:Truyen ky man luc NVT.pdf/15

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
19
TRUYỀN KỲ MẠN LỤC

bàn lẽ giời, vì thế đã đến táng-bại, vẫn không tỉnh-ngộ. Tôi bữa nay may-mắn, được nhà vua vời đến tiếp-kiến, muốn xin được nói thẳng không giấu-giếm gì, nhà vua nghĩ thế nào?

Hạng-vương nói:

— Vâng vâng, ông cứ nói.

Ông Hồ nói:

— Phàm xoay cái thế thiên-hạ, ở trí chứ không phải ở sức, thu tấm lòng thiên hạ, ở nhân chứ không phải ở bạo. Nhà vua thì chỉ lấy quát-thét làm oai, lấy cương-cường làm đức. Chém Tống Nghĩa là một tướng mạnh[1], vô quân đến đâu! giết Tử Anh là người đã hàng[2], bất võ quá lắm! Hàn Sinh vô tội mà bị luộc[3], hình-pháp trái thường; A-phòng vô cố mà bị thiêu[4], hung uy quá tệ. Cứ những việc của nhà vua làm thì được lòng người chăng? Hay mất lòng người chăng?

Hạng-vương nói:

— Không phải như thế. Này như cái việc Hàm-đan, lấy một nước Triệu mới dựng, chống với nước Tần sói hùm, thành bại chỉ ở trong một hơi thở, còn mất chỉ ở trong chớp mắt. Vậy mà Nghĩa lần-khân sợ-sệt, chờ khi giặc mỏi lười, dùng-dằng trùng-trình, cản đường quân tiến tới. Nếu mà kế trong trướng không thi-hành được, quân qua sông lại lữa-lần thêm, thì dân chúng ở


  1. Vua Hoài-vương nước Sở sai Tống Nghĩa làm Thượng tướng-quân, đem quân đi đánh Tần. Hạng-Vũ thấy trùng-trình không tiến, vào trướng chém chết.
  2. Hạng-Vũ dẫn quân vào làm cỏ đất Hàm-dương, vua Tần Tử Anh đã hàng mà Vũ còn giết.
  3. Hàn Sinh khuyên Vũ đóng đô ở Quan-trung. Vũ không nghem Hàn Sinh tức, nói vắng mấy câu. Vũ nghe được, sai làm thịt bỏ vào nồi luộc.
  4. Cung A-phòng của nhà Tần, bị Hạng-Vũ đốt