Bước tới nội dung

Trang:Viet Nam Su Luoc 1.djvu/279

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được phê chuẩn.
NHÀ LÊ — 267
 


Những vàng bạc ấy là nộp vào kho để cho vua tiêu-dùng. Còn cách thu-nộp thế nào thì không rõ.

2. ĐẠI-VIỆT THÔNG-GIÁM. Đời bấy giờ có quan Binh-bộ Thượng-thư là ông Vũ Quỳnh 武 瓊 làm xong bộ Đại-Việt thông-giám 大 越 通 鑑; chia ra từ họ Hồng-Bàng cho đến thập-nhị Sứ-quân làm ngoại-kỷ, còn từ Đinh Tiên-hoàng đến Lê Thái-tổ làm bản-kỷ, cả thảy là 26 quyển. Vua sai ông Lê Tung 黎 嵩 soạn bài tổng-luận về bộ sử ấy.

3. SỰ BIẾN-LOẠN. Thời bấy giờ vua thì hoang chơi, triều-thần thì tuy là có bọn ông Nguyễn văn Lang 阮 文 郎, ông Lê Tung 黎 嵩, ông Lương đắc Bằng 梁 得 朋, v.v... nhưng người thì già chết, người thì xin thôi quan về. Vả cũng không có ai là người có thể ngăn giữ được vua và kinh-doanh được việc nước, cho nên trong nước giặc-giã nổi lên khắp cả mọi nơi. ở đất Kinh-bắc thì có Thân duy Nhạc 申 維 岳, Ngô văn Tổng 吳 文 總, làm loạn ở huyện Đông-ngạn và huyện Gia-lâm; đất Sơn-tây thì có Trần Tuân 陳 珣 đánh phá. Lại có tên Phùng Chương 馮 章 làm giặc ở núi Tam-đảo; Trần công Ninh 陳 公 寧 chống giữ ở huyện An-lãng. Đất Nghệ-an thì có Lê Hy 黎 熙, Trịnh Hưng 鄭 興, Lê văn Triệt 黎 文 徹 làm phản. Lại ở huyện Thủy-đường (Hải-dương) có Trần Cao 陳 高 thấy sấm nói rằng ở phương đông có thiên-tử khí, bèn cùng với đồ-đảng đánh lấy đất Hải-dương, Thủy-đường, Đông-triều, rồi tự xưng là vua Đế-thích giáng sinh, bởi thế thiên-hạ theo có hàng vạn người.

Trần Cao đem quân về đóng ở đất Bồ-đề, bên kia sông Nhị-hà, chực sang lấy Kinh-đô. Sau quan quân sang đánh, Trần Cao lui về đóng ở Châu-sơn, thuộc phủ Từ-sơn. Vua sai An-hòa-hầu là Nguyễn hoằng Dụ 阮 弘 裕 sang đóng quân ở Bồ-đề để chống giữ.

Tuy trong nước giặc cướp như thế, nhưng vua cũng không chịu sửa-sang việc gì cả, lại khinh-dể các quan triều-thần. Bấy giờ có Nguyên-quận-công là Trịnh duy Sản 原 郡 公 鄭 惟 產, trước vẫn có công đi đánh giặc, nhưng sau vì hay can vua mà phải đánh. Trịnh duy Sản tức giận bèn mưu