CHƯƠNG II
NHÀ ĐINH
丁 氏
( 968 — 980 )
- Đinh Tiên-hoàng
- Đinh Phế-đế
I. ĐINH TIÊN-HOÀNG (968-979). Đinh bộ Lĩnh[1] là người ở Hoa-lư động 花 閭 洞 (huyện Gia-viễn, tỉnh Ninh-bình), con ông Đinh công Trứ 丁 公 著 làm thứ-sử ở Hoan-châu về đời Dương diên Nghệ và đời Ngô-vương Quyền. Đinh công Trứ mất sớm, Bộ Lĩnh theo mẹ về quê ở, thường đi chơi với trẻ chăn trâu-bò, bắt chúng khoanh tay làm kiệu để ngồi cho chúng rước, và lại lấy bông lau làm cờ bày trận đánh nhau. Trẻ xứ ấy đứa nào cũng sợ, tôn lên làm anh. Đến lúc khôn-lớn lên, dân làng ở đấy theo phục rất nhiều, nhưng sau vì không hòa với chú, cho nên Bộ Lĩnh cùng với con là Liễn 璉 sang ở với Sứ-quân Trần Minh-công ở Bố-hải khẩu (phủ Kiến-xương, Thái-bình).
Trần Minh-công thấy người khôi-ngô, có chí-khí, đem lòng yêu-mến, cho được giữ binh-quyền. Đến khi Trần Minh-công mất, Đinh bộ Lĩnh đem quân về giữ Hoa-lư, chiêu-mộ
- ▲ Có sách chép rằng Đinh Tiên-hoàng tên là Hoàn 桓, chứ không phải là Bộ Lĩnh. Bộ Lĩnh là một tước quan của Trần Lãm phong cho Đinh Hoàn. Nhưng xét trong « Khâm-định Việt-sử » và cách sách khác thì thấy chép Đinh bộ Lĩnh chớ không thấy Đinh Hoàn. Vậy nay cứ theo sách Khâm-định mà chép.
