Việt thi/I-1
I
THƠ VÀ QUI-TẮC LÀM THƠ
Thơ là thứ nghệ-thuật dùng lời nói tao-nhã mà biểu-diễn tình-ý và tư-tưởng ra cho đẹp và cho hay để người ta có thể ngâm-nga tiêu-khiển trong những lúc phiền-muộn hay vui-sướng.
Đã là nghệ-thuật, thì phải có qui-tắc nhất-định để lựa-chọn tiếng bằng tiếng trắc cho hợp âm-điệu, đắn-đo tiếng bổng tiếng chìm cho thuận âm-hưởng. Tiếng bằng tiếng trắc phải có chỗ định trước; tiếng thế nào có thể hiệp vận với nhau mà thành vần. Đó là những điều cốt-yếu trong phép làm thơ.
Những qui-tắc trong phép làm thơ đã có từ xưa, các nhà tinh nghề thơ đã lựa-lọc thành một thứ âm-luật, khó mà thay-đổi cho hay hơn được. Vậy nên nay ta nhặt lấy những qui-tắc ấy mà giải-thích ra cho rõ-ràng, để sau này ai muốn làm thơ, có thể biết mà làm cho khỏi sai-lầm.