Chiêu hồn nước/Thân thế ông Phạm Tất Đắc
CHIÊU HỒN NƯỚC
THÂN THẾ ÔNG PHẠM-TẤT-ĐẮC
Ông sinh ngày 15 tháng 5 năm 1909 (Dương-lịch). tại làng Rũng-Kim, tổng Công-Xá phủ Lý-Nhân tỉnh Hanam. Con giai trưởng cụ Phạm văn Hạnh, cụ bà Lê thị Giáo.
Tính ông rất trầm mạc, ông học tới năm thứ tư trường Bưởi thì bãi khóa. Vì viên giám đốc trường này hành hạ học sinh về việc để tang cụ Phan chu-Trinh. Chính năm này (1927) ông đã làm bài Chiêu hồn nước và in tại nhà in Thanh-Niên Hà nội. Sau khi sách đó phát hành được mấy hôm thì ông bị bắt. Trong khi bị giam giữ, và tra tấn ông can đảm nhận trách nhiệm về phần mình
Thoạt đầu người Pháp đưa ông về giam ở nhà Trừng Giới Trì Cụ (Bắc-Giang). Vì ông chưa đủ tuổi (tuổi thành đinh 21). Ở đây được ba tháng thì họ lại đưa ông về tại nhà pha Hỏa-Lò Hà-nội. Vì ông đã tuyên truyền và đứng cầm đầu cho các người bị giam ở đấy nổi lên bạo-động để phản đối cách đánh đập dã-man của người Pháp.
Sau ba năm giam cầm ở nhà pha Hỏa-Lò, đến năm 1930 thì ông được tha. Song trước khi tha, người Pháp đã tiêm cho ông một thứ thuốc độc, nên sau này người ông tự nhiên cứ hao mòn đi mãi thuốc thang gì cũng không khỏi (theo lời thuật chuyện của người nhà) Chịu đựng được 5 năm thì ông mất, giữa ngày 24 tháng tư năm 1935. Thọ 26 tuổi.
Lúc chết ông mặc âu-phục, và trước khi hấp hối. Ông có nói với bà mẹ: « nếu con sống được lấy hai năm nữa thì mẹ sẽ được sung sướng »
ngày 30-7-45 của phòng
Kiểm-duyệt Báo chí Bắc bộ