Hiếu Kinh diễn nghĩa/Chương 4

by không rõ

卿大夫章第四 非先王之法服不敢服非先王之法言不敢道非先王之 德行不敢行是故非法不言非道不行口無擇言身無擇 行言滿天下無口過行滿天下無怨惡三者備矣然後能 守其宗廟葢卿大夫之孝也詩云夙夜匪懈以事一人	Khanh đại phu chương đệ tứ. 1. Phi tiên vương chi pháp phục, bất cảm phục; phi tiên vương chi pháp ngôn, bất cảm đạo; phi tiên vương chi đức hạnh, bất cảm hành. Thị cố phi pháp, bất ngôn; phi đạo, bất hành. Khẩu vô trạch ngôn; thân vô trạch hạnh. Ngôn mãn thiên hạ, vô khẩu quá; hành mãn thiên hạ, vô oán ác.[1] Tam giả bị hĩ; nhiên hậu năng thủ kì tông miếu, cái khanh đại phu chi hiếu dã. — 2. Thi vân: Túc dạ phỉ giải, dĩ sự nhứt nhơn.
Bài quan khanh quan đại phu, thứ tư. 1. Chẳng phải đồ mặc theo phép các vì vua trước, (thì) chẳng dám mặc; chẳng phải lời nói theo phép các vì vua trước, (thì) chẳng dám nói; chẳng phải việc làm theo đức hạnh các vì vua trước, (thì) chẳng dám làm; ấy nên chẳng phải phép chẳng nói; chẳng phải đạo chẳng làm. Miệng khỏi lựa lời; mình khỏi lựa nết. Nói cùng trong thiên hạ (mà) miệng khỏi lỗi lầm; làm cùng trong thiên hạ (mà) khỏi (mang) oán khỏi (chịu) xấu. Ba (đều) ấy đủ vậy; rồi sau giữ được chỗ tông miếu mình; ấy là lòng thảo của (quan) khanh (cùng quan) đại phu (hàng quan lớn) vậy. — 2. Kinh thi rằng: Ngày đêm chẳng trễ nải, đặng mà thờ một người (là vì thiên tử).
Tiên vương phép biệt tôn ti, nên không dám mặc đồ chi sai lề. Tiên vương phép tắc kiên dè, nên gìn lời nói chẳng hề dám sai. Tiên vương đức hóa lâu dài, nên điều trái phép chẳng ai dám làm. Miệng không lựa tiếng, khỏi lầm, mình không lựa nết, mà kham việc làm. Nói cùng thiên hạ không lầm, làm cùng thiên hạ không đam lòng hờn. Ba điều được vẹn được tròn, vậy sau tông miến giữ còn đặng an. Ay là lòng thảo rỡ ràng, chưng quan khanh tướng cùng hàng đại pho. Thiên Chưng dân có câu thơ: Ngày đêm chẳng trể lấy thờ chúa ta.

   

---

---

Chú thích

1. ▲ Trịnh thị viết: Lễ pháp chi ngôn, yên hữu khẩu quá; đạo đức chi hạnh, sự vô oán ác.